Gerçek Enflasyon ve Pazar Fiyatları
Cem YILDIRIM, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan makyajlı rakamlarla enflasyonun düşük gösterildiği bir ortamda, çarşı ve pazardaki yangın sönmüyor. Gerçek enflasyonu günlük hayatında hisseden vatandaşlar, yüzde 179’luk zamlarla başa çıkmaya çalışırken, TÜİK’in açıkladığı yüzde 47’lik zam oranının bile altında maaş artışları ile karşı karşıya kalıyorlar.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) de bu durumu gözler önüne sererek, vatandaşların karşılaştığı gerçek enflasyonu duyurdu. TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılında market raflarında yer alan 41 gıda maddesinden 40’ının fiyatının arttığını, yalnızca patatesin fiyatında bir düşüş yaşandığını belirtmiştir. Bayraktar, “2024’te marketlerde fiyatı en fazla artan ürün, yüzde 179 ile lahana ve yüzde 135 ile mandalina oldu. Fiyatı en fazla düşen ürün ise yüzde 16 ile patates olarak kaydedildi,” dedi.
Bayraktar ayrıca, “Lahanayı, yüzde 115’lik artış ile patlıcan ve pırasa, yüzde 98.5 ile limon izledi” ifadelerini kullandı.
Fiyat Farkları ve Üretici-Pazar Uçurumu
Fark lideri limon konusuna değinen Bayraktar, tarla ile market arasındaki fiyat uçurumunun giderek derinleştiğini vurguladı. Aralık ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 312.3 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat farkını, yüzde 300.8 ile patates, yüzde 270 ile portakal ve yüzde 237.2 ile havuç takip etti. Şöyle ki:
- Limonun marketteki fiyatı 4.1 kat artarak 30 liraya çıktı.
- Patatesin fiyatı 4 kat artarak 18 liraya ulaştı.
- Portakalın fiyatı 3.7 kat artarak 37 liraya satılmaya başlandı.
- Havuç ise 3.4 kat artışla 37 liraya satışa sunuldu.
Aralık ayında fiyatı en fazla artan ürün, markette beyaz lahana, üreticide ise patlıcan olarak kaydedildi. Bu durum, gıda güvenliği ve tüketici alım gücü açısından ciddi endişeleri beraberinde getiriyor.
