Trump’ın Zelenski Açıklamaları ve Barış Görüşmeleri
Eski ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi Riyad’daki barış görüşmelerine davet etmeyi reddetti ve onu “bir diktatör” olarak nitelendirdi. Ancak, Zelenski’nin bu görüşmelere katılma konusundaki kararlılığı, Trump’ın tutumunu değiştirmesine neden oldu. Trump, Zelenski’ye yönelik “Ben öyle bir şey mi demiştim?” diye soru sorulması üzerine, eleştirilerini hafifletti.
Ukrayna’nın, Trump ile Cuma günü bir araya gelerek değerli madenler ve mineraller üzerine bir anlaşma imzalaması bekleniyor. Bu gelişme, Washington’ın Moskova’ya karşı yürüttüğü yaptırım politikalarının değiştirilmesi sürecinde, Kiev’in ABD’nin desteğini yeniden kazanma çabasını gösteriyor. Başkan Biden yönetiminden milyarlarca dolarlık silah yardımı ve siyasi destek alan Zelenski, Trump’ın yaklaşımıyla farklı bir durumla karşılaşmış durumda.
Trump’ın Barış Süreci Üzerine Değerlendirmeleri
Perşembe günü İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile düzenlenen ortak basın toplantısında Trump, Zelenski’ye yönelik sözlerini hatırlamadığını belirtti. Trump, Zelenski ile bir araya gelmeyi sabırsızlıkla beklediğini ve Ukrayna ordusunun cesaretine hayran kaldığını ifade etti. “Savaşın sona ermesi için çok çalışıyoruz,” diyen Trump, sürecin hızla ilerlediğini vurguladı ve “Ya çok yakında bitecek ya da hiç bitmeyecek,” sözleriyle barış sürecinin geleceğine dair belirsizliği dile getirdi.
Starmer ise, Ukrayna’nın şekillendireceği ve Putin’in daha fazla ilerlemesini engelleyecek “sert ve adil” bir barış planı üzerinde görüşmeler yaptıklarını açıkladı. Ayrıca, İngiltere’nin barışı korumak amacıyla sahaya asker göndermeye hazır olduğunu belirtti. Trump, ABD’nin bu tür bir misyona katılıp katılmayacağına dair bir yanıt vermekten kaçındı.
Ukrayna’nın Ekonomik Umutları
Bugün imzalanması beklenen anlaşmaya göre, Ukrayna, devlet kontrolündeki doğal kaynaklardan elde edilecek gelirlerin yüzde 50’sini, ABD ile ortak yönetilecek bir yeniden inşa fonuna aktaracak. Anlaşmanın, belirli varlıkları isim vermeden kapsadığı; mineral yatakları, petrol, doğal gaz ve LNG terminalleri ile limanları içerdiği belirtiliyor.
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa güvenliğinin temel direklerinden biri olan ABD’nin bu yeni tutumu, Avrupa Birliği ülkelerinde büyük endişe yaratıyor. Ancak Kiev, değerli maden ve nadir toprak elementi kaynaklarının önemli bir kısmını ABD’ye taahhüt ederek, Washington’un tutumunu biraz daha olumlu hale getirmiş durumda. Bununla birlikte, Trump yönetimi mevcut barış görüşmelerinde Avrupa ve Ukrayna’yı hala dışarıda tutuyor.
Öte yandan, bugün imzalanacak olan değerli maden ve mineral anlaşmasında, Ukrayna’nın güvenliğini garanti altına alacak bağlayıcı bir madde yer almıyor. Washington, Ukrayna’ya sağlanan milyarlarca dolarlık silah yardımının geri ödemesini, nadir toprak elementleri satışına dayanan bir yeniden inşa fonu aracılığıyla gerçekleştirmeyi planlıyor. Geçtiğimiz yıl yayımlanan bir araştırmaya göre, ABD Kongresi’nin Ukrayna için ayırdığı fonların yaklaşık üçte ikisi ABD’de harcandı. Kiev, bu anlaşmanın Trump’ı Ukrayna’nın topraklarını geri alma mücadelesinde desteklemeye ikna edeceğini umarken, aynı zamanda savaş yorgunu ülkeye yeni bir yardım paketinin Kongre’de onaylanmasını kolaylaştırabileceği düşünülüyor.
