Almanya’da Federal Seçim Sonuçları ve İhtimaller
Almanya’da pazar günü gerçekleştirilen federal seçimler, Olaf Scholz’un liderliğindeki Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) ağır bir yenilgi alması ve uzun süredir rakibi olan Friedrich Merz’in iktidara gelme ihtimalinin artmasıyla sonuçlanması bekleniyor. Merz’in liderliğindeki Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) ve onun kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birliği (CSU), yapılan anketlerde yaklaşık yüzde 32 civarında bir destek alarak birinci sırada yer alıyor. Ancak, Merz’in başbakan olabilmesi için bir koalisyon ortağı bulması gerekecek.
Olası koalisyon seçenekleri arasında, SPD ile “Büyük Koalisyon” ya da Yeşiller ile “Siyah-Yeşil” hükümeti oluşturma seçenekleri öne çıkıyor. Seçim sonuçları, aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin de tarihi bir sıçrama yaparak parlamentoda ikinci en güçlü güç haline gelmesine zemin hazırlıyor. Ancak, Merz’in AfD ile iş birliği yapması siyasi açıdan büyük bir zorluk teşkil ediyor.
Seçimlerin Yapısı
Almanya’daki seçimler, doğrudan başbakanı belirlemiyor. Seçmenler, Federal Meclis’in (Bundestag) yapısını belirlemek için oy kullanıyorlar. Parlamentodaki çoğunluğu sağlayan partiler, koalisyon görüşmelerinin ardından şansölyeyi seçiyor. Bu süreç, Almanya’nın siyasi dinamiklerinde önemli bir rol oynuyor.
AfD’nin Yükselişi ve Koalisyon Zorlukları
2. Dünya Savaşından bu yana siyasi olarak kabul edilemez görülen Alman aşırı sağı, günümüzde büyük destek kazanmış olmasına rağmen hükümette etkisiz kalmaya devam edebilir. AfD, son aylarda yapılan anketlerde yüzde 20 ila 22 arasında oy oranı ile muhafazakarların ardından ikinci sıraya yerleşmiş durumda. 2017 seçimlerinde yüzde 12,6 oy alarak ilk kez parlamentoya giren bu parti için bu, oldukça önemli bir yükseliş anlamına geliyor. Ancak diğer siyasi partiler, AfD ile herhangi bir koalisyon kurmayacaklarını tekrar tekrar vurguluyorlar.
Başkan Donald Trump yönetiminden gelen dolaylı destek de AfD’nin kampanyasının son aşamalarında etkili olmadı. Ayrıca, Elon Musk’ın AfD’ye olan desteği, partiyi Alman siyasetinde daha da dokunulamaz bir konuma getirdi. Almanya’daki büyük siyasi partiler, AfD ile iş birliği yapmayı reddeden bir “ateş duvarı” politikası izlemeye devam ediyor. Merz, Angela Merkel’in partisini daha sağa çekerek özellikle göç politikalarında sert bir duruş sergiledi. Geçtiğimiz ay Merkel, Merz’i AfD’in desteğine güvenerek mecliste bir göç yasasını geçirmeye çalışmakla eleştirdi.
Hükümet Kurma Süreci
Seçim sonuçlarının ardından bir hükümet kurulması, haftalar, hatta aylar sürebilir. Almanya’da en uzun koalisyon görüşmeleri, Merkel’in son hükümetinin kurulması sırasında neredeyse altı ay sürmüştü. Ancak, küresel ve iç politikadaki aciliyet göz önüne alındığında, bu kez sürecin birkaç ay içinde tamamlanması bekleniyor. Mevcut SPD, Yeşiller ve Hür Demokratlar (FDP) koalisyonunun çökmesiyle, Merz’in hükümet kurma sürecinde nasıl bir yol izleyeceği Almanya’nın geleceğini şekillendirecek.
Transatlantik ilişkileri konusunda güçlü bir geçmişe sahip olan Merz, Başkan Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance’in açıklamalarının ardından ABD’nin güvenilir bir ortak olup olmadığını sorguladı. Artan savunma harcamalarını destekleyen Merz, aynı zamanda Almanya’da yaşayan Ukraynalı mültecilere sağlanan yardımları kesmeyi önerdi. 69 yaşındaki Merz, Konrad Adenauer’den bu yana Almanya’nın en yaşlı başbakanı olma potansiyeline sahip.