Ukrayna’nın Suudi Arabistan’daki İkili Görüşmeleri
Ukrayna, bu hafta Suudi Arabistan’da gerçekleştirilecek olan ikili görüşmelerde, ABD’yi askeri ve istihbarat desteğini yeniden başlatmaya ikna etmeye çalışacak. Yetkililerin aktardığına göre, Kiev yönetimi, Washington’u destek vermeye ikna etmek için uzun menzilli insansız hava araçları (İHA) ve füze saldırıları gerçekleştirmeyi, ayrıca Karadeniz’deki çatışmalara kısmi bir ateşkes önerisi sunmayı planlıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski liderliğindeki müzakereci heyet, ABD’nin desteğini kesmesinin ardından, geçen yıl ele geçirdiği Kursk bölgesindeki Rus topraklarını kaybeden Ukrayna ordusunun karşılaştığı zorlukları aşmak amacıyla Suudi Arabistan’a ulaştı. Bir Ukraynalı yetkili, Kiev’in önceliğinin ABD ile ilişkilerini düzeltmek olduğunu vurguladı. İki Avrupalı yetkili ise, Ukrayna’nın ateşkes görüşmelerindeki ilerlemenin, askeri ve istihbarat desteğinin yeniden başlaması için bir ön koşul teşkil ettiğini belirtti.
Ukrayna Parlamentosu’nun ulusal güvenlik komitesi üyesi Fedir Venislavskiy, Suudi Arabistan’daki görüşmelerin ana hedeflerinden birinin ABD’nin yardımını yeniden başlatmak konusunda bir anlaşmaya varmak olacağını ifade etti. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Pazartesi’den Çarşamba’ya kadar Cidde’de bulunacak. Bir yetkili, Rubio’nun ziyaretinin amacının Başkan Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirme hedefini ilerletmek olduğunu açıkladı.
ATEŞKESİN ÖN AYAĞI
Trump, Pazar günü Fox News’e verdiği röportajda ikili görüşmelere doğrudan değinmedi ancak Kiev ile yakında değerli madenler üzerine bir anlaşma imzalanacağından emin olduğunu ifade etti. ABD Başkanı, Ukrayna’ya yardımını askıya aldıktan sonra Moskova’yı yaptırımlarla tehdit etmesine rağmen Rusya’ya karşı yumuşak davrandığına dair eleştirileri reddetti ve Rusya’ya karşı bugüne kadar en sert politikaları kendisinin uyguladığını vurguladı.
Washington’dan gelen baskılar, Kiev yönetimini stratejisini değiştirmeye zorladı. Zelenski, Perşembe günü Brüksel’deki AB liderler zirvesinde ABD ile genel bir çerçeve anlaşması yapmak istediğini belirtti. Bu anlaşmanın, mineral kaynaklar ve güvenlik garantileri konusunda daha detaylı mutabakatların önünü açacağı ifade edildi. İlk aşamada hava saldırılarının, deniz operasyonlarının ve enerji altyapısını hedef alan saldırıların durdurulmasını içeren bir anlaşma taslağı gündeme geldi. Devamında esir takası ve Rusya tarafından kaçırılan Ukraynalı çocukların iadesi gibi güven artırıcı önlemler yer alacak.
Cidde’deki müzakerelerin Salı günü başlaması planlanıyor. Ukrayna heyetine Zelenski’nin başdanışmanı Andriy Yermak liderlik edecek. Ayrıca Dışişleri Bakanı Andriy Sibiha, Savunma Bakanı Rustem Umerov ve Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Pavlo Palisa da görüşmelere katılacak.
TRUMP DAHA FAZLASINI İSTİYOR
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel ve Kiev’in çok yakın bir iş birliği içinde olduğunun altını çizdi. Avrupalı yetkililer, İngiltere ve Fransa’nın liderlik ettiği yaklaşık 20 ülkenin, ateşkes sonrasında Ukrayna’ya destek sağlayacak bir koalisyon kurmaya sıcak baktığını belirtti. Ancak Trump, ABD’nin böyle bir güce destek verip vermeyeceği konusunda net bir taahhütte bulunmaktan kaçındı.
ABD Başkanı, Zelenski’nin geçen hafta savaşın sona ermesinin uzak bir ihtimal olduğunu söylemesine sert tepki gösterdi ve bir anlaşmaya yanaşmayan kişilerin uzun süre görevde kalamayacağını ifade etti. Ancak Ukrayna, ABD’nin olası bir ateşkesi denetleme sürecinde rol oynayabileceği konusunda umudunu koruyor. Avrupalı yetkililer, Washington’ın ateşkesi doğrulamak için uydularını veya sinyal istihbaratını kullanmasının gündeme gelebileceğini belirtti.
NBC News, Pazar günü ABD’li yetkililere dayandırdığı haberinde, sadece mineral anlaşmasının Trump’ı Ukrayna’ya desteği sürdürmeye ikna etmeye yetmeyeceğini bildirdi. Trump’ın, Zelenski’nin barış görüşmelerine yönelik tutumunu değiştirmesini, hatta Ukrayna’nın bazı topraklarını Rusya’ya bırakmasını içeren tavizler vermesini talep ettiği öne sürüldü. Bunun yanı sıra, Ukrayna’da seçimlerin yapılmasını veya Zelenski’nin görevden çekilmesini istediği iddia edildi.
Zelenski, Cumartesi günü X platformunda yaptığı paylaşımda, Ukrayna’nın savaşın ilk anından itibaren barış istediğini belirtti. Öte yandan, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, kalıcı bir çözüm olmadan herhangi bir ateşkesin kabul edilemeyeceğini ifade etti.
