Trump Yönetiminden Geri Adım
Donald Trump yönetimi, Meksika ve Kanada’ya yönelik uygulamayı düşündüğü %25 oranında gümrük vergisi kararından geri adım attı. Perşembe günü imzaladığı başkanlık kararnamesi ile Trump, 2020’de yürürlüğe giren Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) kurallarına uyan tüm ürünler için bir aylık muafiyet tanıdı. Bu karar, ABD’nin en büyük ticaret ortaklarıyla yaşanan gerginliklerin ve piyasalardaki dalgalanmaların ardından geldi.
Çarşamba günü Trump, yalnızca ABD-Meksika-Kanada Anlaşması’na (USMCA) uygun olan otomobil üreticilerinin geçici muafiyet alacağını açıklamıştı. Ancak Perşembe günü yayımlanan kararname, uygun mallar için bu muafiyet süresini 2 Nisan’a kadar uzattı. Beyaz Saray yetkilileri, Meksika ve Kanada’nın fentanil kaçakçılığına karşı daha sıkı önlemler alması durumunda, gümrük vergilerinin bu tarihten sonra da ertelenebileceğini belirtti.
BİTMEDİ, ERTELENDİ
ABD yönetimi, 2 Nisan’dan itibaren “karşılıklı gümrük vergileri” uygulamayı planlıyor. Bu vergiler, Washington’un adaletsiz olarak gördüğü yabancı vergi, düzenleme ve sübvansiyonlara karşı bir misilleme niteliği taşıyor. Trump yönetimi, Kanada ve Meksika’nın fentanil kaçakçılığı konusunda ilerleme kaydetmesi halinde yalnızca karşılıklı gümrük vergileri konusunda müzakere yapacaklarını belirtti. Ticaret Bakanı Howard Lutnick, “Eğer Kanada ve Meksika fentanil konusunda adım atarsa, odak noktamızı yalnızca karşılıklı tarifelere kaydıracağız” şeklinde konuştu.
Trump yönetiminin bu geri adımı, Perşembe günü Kanada ve Meksika para birimlerinde değer artışı yarattı. Kanada doları ABD doları karşısında %0,3 değer kazanırken, Meksika pesosu %0,7 yükseldi. ABD borsasında ise dalgalanma devam etti; S&P 500 endeksi %1,8 düşerken, teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite %2,6 değer kaybetti. Başkanlık kararnamesi ayrıca, USMCA’ya uymayan Kanada menşeli potas ithalatına uygulanan vergiyi %10’a indirdi. Bu adım, Kanada’dan gelen gübreye büyük ölçüde bağımlı olan Amerikalı çiftçilere bir miktar rahatlama sağladı. ABD, kullandığı potasın yaklaşık %80’ini Kanada’dan ithal ediyor.
‘BİZİ ETKİLEMEZ’
Vergilerin Salı günü yürürlüğe girmesi, Meksika ve Kanada’nın misilleme planlarını açıklamasının ardından piyasalarda dalgalanmaya yol açtı. S&P 500’ün seçim sonrası kazançları silinirken, Perşembe günü borsa değer kaybetmeye devam etti. Ticaret Bakanı Howard Lutnick, piyasalardaki hareketlerin ABD’nin ticaret politikasını etkilemeyeceğini ifade etti. Lutnick, “Borsanın herhangi bir gün %0,5 yukarı veya aşağı hareket etmesi, bizim politikamızı belirleyen bir unsur değil” dedi.
Washington’un ticaret ortaklarını sarsan tarife kararları, ABD’nin ticaret açığında yaşanan tarihi artışla aynı döneme denk geldi. Ticaret Bakanlığı’nın Perşembe günü yayımladığı verilere göre, Ocak ayında ABD’nin ticaret açığı 131,4 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Aralık ayında kaydedilen 98,1 milyar dolarlık açığın çok üzerinde. Ekonomistler, bu artışın kısmen şirketlerin gümrük vergileri yürürlüğe girmeden önce mal stoklamasından kaynaklandığını belirtiyor. Trump yönetiminin son hamlesi, ticaret politikalarındaki belirsizliği bir kez daha artırırken, hem Amerikan sanayisini hem de küresel piyasalardaki istikrarı etkileyebilecek yeni müzakerelerin önünü açtı.
