SOHO: Güneş’in Sırrını Çözmeye Devam Eden Kahraman
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) SOHO (Solar and Heliospheric Observatory) görevi, 2 Aralık 1995’te Cape Canaveral’ın LC36-B rampasından fırlatıldı. Başlangıçta sadece 2 yıl süreceği öngörülen bu uzay aracı, tam 30 yıldır gökyüzünde parlamaya devam ediyor. İnanılmaz bir dayanıklılıkla, Güneş’in iç yapısını, korona katmanını ve güneş rüzgarlarını incelemek için tasarlanmış olan SOHO, zamanla sadece bir gözlem aracı olmaktan çıkıp, bir tür kuyrukluyıldız avcısına dönüşmeyi başardı.
SOHO, Güneş’ten 1,5 milyon kilometre uzaktaki L1 Lagrange noktasında konumlanarak, Güneş’in etkilerini daha iyi anlamamıza yardımcı olmak için birçok önemli veriyi dünyaya iletti. Büyük Açı ve Spektrometrik Koronagraf Deneyi gibi gelişmiş cihazları sayesinde, uzay aracı, Güneş’teki patlamaları ve diğer aktiviteleri gözlemleyerek, bilim insanlarının bu dev yıldızın dinamiklerini çözmesine katkıda bulundu.
Uzay aracının ömrü, mühendislerin 2020’de yaptığı hesaplamalara göre birkaç yıl daha uzatılabileceği tahmin edilse de, fırlatılışının 30. yıl dönümünden sonra, SOHO’nun aktif kalması pek mümkün görünmüyor. Bu, önümüzdeki yıla denk geliyor ve bilim camiası, bu efsanevi aracın yerini alacak yeni bir keşif için hazırlıklara başladı. Unutulmamalıdır ki, SOHO’nun finansmanının bir kısmı, uzay aracının sağladığı verileri güneş aktivitesini izlemek için kullanan ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nden geliyor.
SOHO, yalnızca görev süresi boyunca yüzlerce kuyrukluyıldız keşfetmekle kalmamış, aynı zamanda birçok önemli zorlukla da yüzleşmiştir. 1998 yılında, bir hata sonucu uzay aracının iletişimi kesilmiş ve yavaş bir dönüş yapmaya başlamıştı. Ancak bu zorlukların üstesinden gelerek, jiroskoplarını kaybetmesine ve Yüksek Kazançlı Anteni (HGA) ile ilgili sorunlara rağmen, çalışmaya devam etti. Fakat artık bu serüvenin sonuna yaklaşıyoruz.
Yakın gelecekte devre dışı kalması beklenen SOHO, uzay araştırmalarının tarihine adını altın harflerle yazdırdı. Bilim insanları, SOHO’nun bıraktığı boşluğu dolduracak yeni bir araç göndermek için harekete geçmek zorunda kalacaklar. Güneş’in sırlarını aydınlatan bu kahraman, uzay gözlemleri alanında bir dönemin kapanmasına işaret ediyor.
