Mürekkepbalıklarının Hafızası: Şaşırtıcı Bulgular
Deniz dünyasının sırlarını daha önce keşfetmiş olan bilim insanları, mürekkepbalıklarının bilişsel yetenekleriyle ilgili çarpıcı sonuçlara ulaşmış durumda. İnsan çocuklarına yönelik tasarlanan bilişsel testleri başarıyla geçen bu deniz canlılarının, çeşitli şekilleri tanıyabildikleri keşfedilmiştir. Bunun yanı sıra, mürekkepbalıklarının keskin bir hafızaya sahip olduğu da ortaya çıkmıştır. Bu canlıların, epizodik hafıza seviyesinde hatıralarını depolayabildiği, yedikleri gıda ve bu gıdaları nerede tükettiklerine kadar pek çok detayı hatırlayabildiği gözlemlenmiştir.
Bu anıların nasıl hatırlandığını anlamak isteyen araştırmacılar, mürekkepbalıkları üzerinde ilginç bir deney gerçekleştirmiştir. Independent Türkçe‘de yer alan habere göre, bilim insanları bu anıların beyinde tek seferde mi depolandığını, yoksa insanlar gibi yeniden yapılandırılarak mı hatırlandığını araştırmışlardır. Hakemli bilimsel dergi iScience‘da yayımlanan çalışmada, araştırmacılar üç ayrı kabın içeriğini farklı şekilde düzenlemişlerdir. Bir kapta mürekkepbalıklarının oldukça sevdiği karides, diğerinde ise pek tercih etmedikleri yengeç eti yer alırken, üçüncü kap tamamen boş bırakılmıştır.
Bu kaplar ilk olarak mürekkepbalıklarına gösterilmiş, ancak yiyeceklere dokunmalarına izin verilmemiştir. Bilim insanları, balıkların kafalarını karıştıran çeşitli testler uyguladıktan sonra onlara iki seçenek sunmuşlardır: biri yengeç, diğeri ise boş kutu. Her iki kabın da içeriği gizlenmişti. Araştırmacılar, önceki yanıltıcı testlerin balıkların hafızasını nasıl etkilediğini anlamaya çalışmışlardır.
Yanıltıcı Bilgi Hafızayı Değiştiriyor
Deneyin son aşamasında, mürekkepbalıkları çoğunlukla boş kabı, yengeç dolu kabın yerine tercih etmiştir. Bu durum, yanıltıcı bilginin gerçekten de hafızalarını değiştirdiğini ve boş kutunun karides içerdiğine dair bir inanç geliştirdiklerini göstermektedir. Çalışmaya liderlik eden Dr. Christelle Jozet-Alves, “Şaşırtıcı olan şey, yanlış anılar meydana getirme duyarlılığının bireyler arasında farklılık göstermesiydi” şeklinde bir değerlendirme yapmıştır. Bazı mürekkepbalıkları, yanıltıcı bir olaya maruz kaldıklarında etkilenmemiş gibi görünürken, diğerleri yanlış anılar oluşturmaktadır. Bu duyarlılığın bireyler arasında değişkenlik göstermesi, insan türünde de yaygın olarak gözlemlenen bir durumdur.
Gözlemler, mürekkepbalıklarının hafızasının insanlara benzerlik taşıdığını gösterse de, bulguların başka açıklamaları da mevcuttur. Ekip, balıkların boş kapla ilgili yaşadıkları kafa karıştırıcı olayların, bu kutuları seçmelerinde etkili olabileceğini belirtmiştir. Ancak, araştırmacılara göre bu yeni çalışma, mürekkepbalıklarının anılarını parçalar halinde depolayıp daha sonra yeniden yapılandırdığını ortaya koymaktadır. Bu alanda yapılacak daha kapsamlı araştırmaların, mürekkepbalıklarının hafızası hakkında daha fazla bilgi sağlayarak meseleyi aydınlatması beklenmektedir.
