Karıncaların Zekası: İnsanlarla Yarışıyorlar
Karıncaların grup davranışlarını inceleyen bir araştırma ekibi, belirli koşullar altında kolektif problem çözme görevlerinde insanların zekasını aşabileceklerini ortaya koydu. Weizmann Bilim Enstitüsü’nden bilim insanları, “kolektif biliş” kavramını derinlemesine incelemek ve grupların bazen bireysel performanslarından daha etkili bir şekilde görevleri yerine getirip getiremeyeceklerini araştırmak istediler. Ekip, makalelerinde “Biyolojik topluluklar, zorluklarla başa çıkmak için kolektif zekayı kullanabilir; ancak yetersiz koordinasyon, grup bilişinin etkinliğini olumsuz etkileyebilir” ifadelerine yer vererek, grup kararlarının alındığı karmaşık ortamlardaki bu olgunun incelenmesinin zorluklarına dikkat çekti.
Bu bağlamda, büyük yükleri karmaşık ortamlarda ve belirli bir hedefe doğru yönlendirme sorununu ele aldılar. İnsanlar ve karıncalar, bu görevi yalnızca bireysel olarak değil, aynı zamanda gruplar halinde de etkili bir şekilde yerine getirme yetenekleriyle dikkat çekiyorlar. Araştırmacılar, karıncaları “piyano taşıyıcıları bulmacası” olarak adlandırılan bir görevle test etti ve onları insanlar ile karşılaştırdı. Ekip, hem karıncaların hem de insanların T şeklindeki nesneleri bir labirentte nasıl hareket ettirdiklerini gözlemledi; insanlar bunu bir deneme olarak görürken, karıncalar yuvalarına doğru yiyecek parçalarını taşıdıklarını düşünüyorlardı.
Araştırmacılar, insanların ve karıncaların bireysel olarak ve farklı takım büyüklüklerinde nasıl performans gösterdiğini analiz ettiler. Karıncalar için gruplar, 7 kişilik küçük gruplardan yaklaşık 80 karıncadan oluşan büyük gruplara kadar değişiklik gösterirken, insanlar 6 – 9 kişilik küçük gruplarda ve 26 kişilik büyük gruplarda yarıştılar. Karşılaştırmayı daha anlamlı hale getirmek için, bazı testlerde jestler ve yüz ifadeleriyle iletişim kısıtlandı ve katılımcıların konuşmasına izin verilmedi.
İnsanlar Kalabalıkta Kontrolü Kaybediyor
Sonuçlar, insanların tek başlarına görevi yerine getirirken karıncalardan daha başarılı olduklarını gösterdi. Ancak büyük gruplar söz konusu olduğunda, durum o kadar net değildi. Araştırmalar, karıncaların daha başarılı olduğunu ortaya koydu. Ekip, bu deney hakkında şöyle belirtiyor: “Bir grup olarak hareket eden karıncaların, bireylerin toplamından daha akıllı olduğunu kanıtladık. Buna karşın, gruplar oluşturmak insanların bilişsel yeteneklerini genişletmedi. Sosyal medya çağında sıkça duyduğumuz ‘kalabalığın bilgeliği’ ifadesinin doğru olduğunu deneylerimizde gözlemlemedik.“
