Tayland’dan Biyomedikal Alana İpek Devrimi
Tayland, yüzyıllardır dünyanın en büyük ipek kumaş ihracatçılarından biri olarak öne çıkıyor. Ancak, Bangkok’taki Chulalongkorn Üniversitesi’nin biyomedikal araştırmacıları, bu muhteşem doğal liflerin, vücuda ilaç taşımak için oldukça etkili bir seçenek olabileceğini keşfetti. İlaç teslim yöntemleri arasında yutulan kapsüller, cilde yapıştırılan bantlar, yağlar ve doğrudan vücuda enjekte edilen iğneler gibi birçok alternatif mevcut. Fakat, Chulalongkorn Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Araştırma Merkezi Müdürü Juthamas Ratanavaraporn’a göre, ipeğin güçlü yapısını oluşturan doğal proteinlerden biri olan ipek fibroini, jelatin veya kitosan gibi diğer doğal proteinlere nazaran, parçalanma süresi daha uzun olan kese benzeri bir formda ilacı kapsüllemek için kullanılabiliyor. Bu sayede ilaç, vücuda yavaşça salınabiliyor.
Ratanavaraporn, “Büyük veya sık dozlara ihtiyaç duymak yerine, protein kapsülü ilacı vücudun ihtiyaç duyduğu uygun miktarlarda kademeli olarak salabilir. Bu kontrollü salınım, genel dozu ve yan etki riskini azaltmaya yardımcı olur” şeklinde belirtiyor. CNN’in haberine göre, 17 yıldan uzun bir süredir ipek üzerinde çalışan Ratanavaraporn, araştırma ekibinden iki profesörle birlikte bu yenilikçi çalışmayı 2021 yılında bir şirkete dönüştürdü. Kurdukları girişim EngineLife, araştırmalarını ticarileştiriyor ve ilk ürünleri, Tayland FDA tarafından onaylanan, cilde yerleştirilen bir yama aracılığıyla verilen uykusuzluk ilacını bu yılın başlarında piyasaya sürdü.
İpek fibroini, yüzyılı aşkın bir süredir bilim insanlarının dikkatini çekiyor ve özellikle biyomedikal alanda çok sayıda detaylı araştırmaya konu oldu. Özellikle sentetik malzemelere göre daha az yan etki riski taşıması ve güçlü yapısı, onu diğer proteinlerden bazı alanlarda daha avantajlı hale getiriyor.
Malzeme Dünyasının Bukalemunuyla Tanışın
Öyle ki, Çin’in Zhejiang Üniversitesi’nde biyolojik kaynaklar üzerine araştırmalar yapan Mingying Yang, ipek fibroinini “malzeme dünyasının bukalemunu” olarak tanımlıyor. Dayanıklılığı ve esnekliği sayesinde tıp alanında çok çeşitli uygulama alanları bulduğunu, diğer malzemelere göre daha iyi güvenlik ve sürdürülebilirlik sunduğunu vurguluyor. Yine Zhejiang Üniversitesinden Yajun Shuai, “Birçok ilaç taşıyıcısı koşucular gibidir, hızlı ama kısa ömürlüdür. İpek fibroini ise daha çok bir maraton koşucusuna benzer, uzun vadeli ilaç salınımını destekleyebilir” diye ekliyor.
Ancak, kemik dokusunu desteklemek için yapıdan kornea greftlerine kadar birçok farklı biçimde kullanılabilen ipek fibroini, aynı zamanda ipeğin değişken yapısı nedeniyle bazı zorluklarla da karşı karşıya. Doğal çevre şartlarından, besin farklılıklarına ve ipek böceği ailelerinin yapısına kadar birçok faktör, ipeğin kalitesi ve özelliklerinin standartlaşmasını etkiliyor. Bu küçük farklılıklar, kumaş üretiminde sorun yaratmasa da, medikal uygulamalarda büyük bir öneme sahip. Tıp dünyasında kullanılan malzemelerin her zaman tutarlı olması gerekiyor.
İpek fibroinin kalitesini standartlaştırmaya çalışan EngineLife, ipek böceklerinin beslenmesi için kullanılan dut yapraklarını yetiştiren toprak dahil olmak üzere farklı çiftçilik süreçleri ve teknikleri denemeye başladı. Şu anda, yıl boyunca istikrarlı bir ortam yaratmak amacıyla sıcaklığı ve nemi kontrol eden ipek böcekleri yetiştirmek için özel olarak inşa edilmiş tesisler de dahil olmak üzere katı standartlar uyguluyorlar. Ratanavaraporn, “İpek üretim sürecinin mümkün olduğunca istikrarlı ve her partide tutarlı olmasını sağlamamız gerekiyor” diyor.
