Grönland Köpekbalıklarının Uzun Yaşam Sırrı
Grönland köpekbalıklarının uzun yaşamlarıyla ilgili ortaya atılan teoriler, bu balıkların Arktik ve Kuzey Atlantik sularında, 2647 metre derinlikte yaşadıkları için aşırı soğuk ve düşük hareketlilik içeren yaşam koşullarına dayanıyordu. Ancak son zamanlarda yapılan araştırmalar, bu türün uzun ömürlü olmasının sırrının “sürekli aynı hızda metabolik faaliyetlerde bulunmaları” olabileceğini ortaya koymuştur.
Metabolizma ve Yaşlanma
Metabolizma, vücuttaki tüm kimyasal reaksiyonları kapsayan bir terimdir. Bu süreç, enerji üretimi, büyüme, onarım ve atık maddelerin uzaklaştırılması gibi hayati işlevleri içerir. Vücutta salgılanan enzimler, besinleri enerjiye dönüştürerek bu enerjiyi hücre onarımında kullanır. Ancak yaş ilerledikçe metabolizma hızı düşer; bu da hücre yenilenmesinin azalmasına, enerji üretiminin düşmesine ve onarım süreçlerinin yavaşlamasına neden olur.
Zaman İçinde Değişmeyen Metabolizma
Deneysel Biyoloji Derneği Konferansı‘nda sunulan son araştırma, Grönland köpekbalıklarının metabolizma hızının yaşlarına bağlı olmaksızın zaman içinde değişmediğini göstermektedir. İngiltere’deki önde gelen üniversitelerden Manchester Üniversitesi‘nden araştırmanın başyazarı Ewan Camplisson, Live Science’a verdiği röportajda “Bu keşif, oldukça önemli çünkü köpekbalıklarının diğer türler gibi yaşlanma belirtileri göstermediğini ortaya koyuyor” şeklinde ifade etmiştir.
23 Köpek Balığı Üzerinde Yapılan Çalışma
Bu araştırmanın bir parçası olarak, 23 Grönland köpekbalığından kas dokusu alındı. Bu köpekbalıkları, Danimarka’ya bağlı ada ülkesi Grönland’ın merkezindeki Disko Adası‘nın güney kıyılarında yakalandı. Yapılan incelemeler sonucunda, bu köpekbalıklarının 60 ile 200 yıl arasında bir yaş aralığına sahip olduğu belirlendi. Araştırmacılar, her bir köpekbalığının metabolik hızını belirlemek amacıyla dokularındaki beş enzim aktivitesini ölçtü ve bu aktivitenin farklı yaş grupları arasında değişiklik göstermediği tespit edildi.
Camplisson, bu konuda “Çoğu hayvanda, bazı enzimlerin zamanla bozulup daha az verimli hale geldiğini ve hücre yenilenmesinin azaldığını görmeyi beklersiniz” diyor. Ancak Grönland köpekbalıklarının sabit metabolik hızları, diğer hayvanlarda görülen dejenere olma durumunun yaşanmadığını gösteriyor. Bu da onların şaşırtıcı derecede uzun bir ömre sahip olmalarını sağlıyor.