Dijital mecralarda rekabetin korunması ve haber teliflerinin haklarının korunması amacıyla gündeme gelen ‘Dijital Telif Yasası’ konusundaki tartışmalar devam ediyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi Dijital Mecralar Komisyonu, bu konuda Google ile 26 Haziran tarihinde bir görüşme gerçekleştirdi. Google yetkilileri, her ülkenin farklı şartlara sahip olduğunu belirterek konunun basit bir çözümü olmadığını ifade ettiler.
Dünya genelinde dijital haber mecraları, Google ve Meta gibi teknoloji devlerini içerikleri ödeme yapmadan kendi platformlarında kullanmakla suçluyor. Bu nedenle birçok ülke, bu konuyla ilgili düzenlemeler yapıyor veya yapmayı planlıyor. Fransa, Kanada ve Avustralya gibi ülkelerde bu düzenlemeler uzun süredir etkin olarak uygulanıyor. Diğer yandan Birleşik Krallık ve Endonezya’da da benzer düzenlemelerin 2024 yılı sonuna kadar yürürlüğe girmesi bekleniyor.
- Fransa: Fransa, Google’a anlaşma kapsamında yürütülen görüşmelerde ‘iyi niyetle hareket etmediği’ gerekçesiyle 2021 yılında toplam 500 milyon avro ceza kesti. Ayrıca, 2024 yılında da Google’a, verileri şeffaf bir şekilde paylaşmadığı ve izinsiz olarak haberlerin kullanıldığı gerekçesiyle 250 milyon avro ceza uyguladı.
- Kanada: Kanada’da geçen yıl yürürlüğe giren ‘Çevrimiçi Haber Yasası’ kapsamında Google, 1438 Kanada merkezli dijital mecraya haber kullanım hakları için toplam 100 milyon Kanada doları ödeme yapmayı kabul etti.
- Avustralya: Avustralya’da benzer bir süreç yaşanarak Google ve Meta’ya yerel medya şirketleriyle haber kullanımı için anlaşma zorunluluğu getirildi. Meta, bu düzenlemeyi protesto ederek Avustralya merkezli mecraların haberlerini platformlarından kaldırdı. Ancak daha sonra 200 milyon Avustralya doları değerinde 3 yıllık bir anlaşma yapıldı. Meta, anlaşmanın sona ermesi durumunda Facebook’ta haberler özelliğini tekrar kaldırabileceğini belirtti.
Araştırmalara göre Google, yıllık 21 milyar dolarlık geliri ‘haberle alakalı’ aramalardan elde ediyor. Benzer şekilde Meta da ABD’de ‘Facebook Haberler’ sekmesinden yıllık 4 milyar dolar gelir sağlıyor.
