COVID-19’un Ay’a Etkisi: Beklenmedik Bir Bağlantı
COVID-19 salgını, dünya genelinde birçok soruna neden oldu ve bu sorunların etkileri hala hissedilmeye devam ediyor. Ancak ilginç bir şekilde, bu salgının etkileri sadece Dünya ile sınırlı kalmayabilir; araştırmalara göre, Ay’ın yüzeyi de dolaylı yoldan bu süreçten etkilenmiş olabilir. Bu, bilim camiasında merak uyandıran bir buluş!
Salgının başlangıcında, aşıların henüz geliştirilmediği dönemlerde, dünya genelindeki hükümetler, hastalığın yayılmasını engellemek amacıyla sıkı sokağa çıkma yasakları uygulamaya başladı. Nisan 2020’nin başlarında, dünya nüfusunun yaklaşık yarısı evde kalmaları yönünde emirler aldı. Bu büyük yaşam tarzı değişikliği, yalnızca insanların yaşamını değil, aynı zamanda yaban hayatını ve CO2 emisyonlarını da derinden etkiledi.
İlginç bir şekilde, Ay’ın gece yüzey sıcaklıklarını inceleyen bir ekip, bu durumun Ay üzerinde de etkileri olabileceğini öne sürdü. Ay, Dünya ile kütleçekimsel bir kilit içinde olduğu için, kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı, Dünya etrafındaki yörüngesinde dönmesi için gereken zamanla eşittir. Bu nedenle, Ay’ın her zaman Dünya’ya bakan tarafı sabit kalmaktadır.
Ekip, Ay’ın yakın tarafındaki altı farklı noktayı incelemek amacıyla, bu bölgelerde yerel sıcaklık etkilerini minimize edecek şekilde düz alanlar seçti. Altı yıl süresince NASA’nın PDS Geosciences Düğümündeki Diviner Azaltılmış Veri Kaydını analiz eden araştırmacılar, çarpıcı bir anormallik keşfetti.
Çalışmanın yazarları, “Ay’ın yakın tarafındaki altı farklı yerin gece yüzey sıcaklıkları 2017-2023 döneminde analiz edildi. Önceki ve sonraki yıllardaki aynı dönemdeki değerlerle karşılaştırıldığında, sonuçlar, COVID-19’un küresel karantina dönemi olan Nisan-Mayıs 2020’de tüm bölgelerde Ay’ın gece yüzey sıcaklıklarında belirgin bir düşüş olduğunu ortaya koydu.” ifadelerini kullandı. Ayrıca, “Karasal radyasyon da bu süre zarfında önemli bir azalma gösterdiğinden, Ay yüzey sıcaklıklarındaki bu anormal düşüşün COVID-19 küresel karantina etkisiyle bağlantılı olduğu sonucuna vardık. […] Ay, muhtemelen COVID-19 karantinasının etkilerini deneyimledi ve bu etki, o dönemde Ay’ın gece yüzey sıcaklıklarındaki anormal bir azalma olarak gözlemlendi.” şeklinde ekleme yaptılar.
Genel olarak, Ay’daki gece sıcaklık farkı yaklaşık 8-10 Kelvin civarındaydı. Ekip, bu sıcaklık farklarını güneş lekesi aktivitesiyle karşılaştırdı ancak hiçbir bağlantı bulamadı. Ekibin belirttiğine göre, sıcaklık düşüşünün sebebi, Dünya’dan gelen radyasyon miktarındaki azalmaydı.
Ay, gece boyunca Dünya yüzeyinden yansıyan radyasyonu alır. Ancak insan faaliyetlerindeki değişimler ve atmosferimize daha az kirletici madde girmesi, bir domino etkisi yaratarak Ay’a yansıyan radyasyonu azalttı. Bu nedenle, COVID-19 kısıtlamaları, istemeden de olsa, Ay’ın yüzeyini kısa bir süreliğine daha soğuk hale getirdi. Bu durum, bilim insanları için oldukça ilginç bir bulgu olarak öne çıkıyor.
Çalışma, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters dergisinde yayımlandı.
