2024 Yılı: İklim Değişikliğinin Etkileri Daha Fazla Hissediliyor
2023 yılı, kayıtlara geçen en sıcak yıl olarak tarihe geçmişti. Ancak 2024, sıcaklık açısından 2023’ü geride bırakma yolunda hızla ilerliyor. Bu artış, 2023’te yaşanan sıcak dalgalarından daha fazlasına neden oldu. Dünya Meteoroloji Örgütü (WWA) tarafından yayımlanan yıllık “Aşırı Hava Koşulları” raporu, 2024 yılında insan kaynaklı sıcaklık artışının 1.3°C ile rekor kırdığını gösteriyor. Bu artış, acımasız sıcak hava dalgalarına, kuraklığa, orman yangınlarına, fırtınalara ve sellere sebep oldu. WWA, iklim değişikliğinin 2024 yılında en az 3.700 ölüme ve milyonlarca insanın yerinden edilmesine yol açan toplam 26 hava olayına neden olduğunu tahmin ediyor.
Rapor, 2024 yılı boyunca etkili olan hava olaylarını belirlemek için “tetikleyici kriterleri” karşılayan toplam 219 olay kaydetti. Bu olayların büyük bir kısmı, El Niño olarak bilinen doğal iklim düzeninden etkilenmiş olsa da, WWA’nın çalışmaları, “iklim değişikliğinin, Amazon’daki tarihi kuraklık da dahil olmak üzere bu olayları tetiklemekte El Niño’dan daha büyük bir rol oynadığını” ortaya koydu. İklim değişikliği, ortalama 41 ek tehlikeli sıcak gün yarattı ve dünya genelinde rekor seviyede yağmur ve sellerle sonuçlandı.
16 sel olayı üzerinde yapılan bir araştırma, bunlardan sadece birinin dışında hepsinin, ısınan atmosferin daha fazla nemi tutması ve yoğun yağışlar oluşturması nedeniyle meydana geldiğini buldu. Ayrıca, bu iklim koşulları, Eylül ayında Amerika’yı etkisi altına alan 4. Kategori Helene Kasırgası gibi daha büyük ve daha ölümcül kasırgaların ve tayfunların güçlenmesine yol açabiliyor. Kuzey Karolina’nın Devlet Bütçesi ve Yönetimi Ofisi, Helene Kasırgası’nın eyalette yalnızca 53.8 milyar dolarlık hasara neden olduğunu tahmin ediyor.
Amazon Yağmur Ormanı: Tehlike Altında
WWA raporu, Amazon yağmur ormanı ve Pantanal Sulak Alanı’nın 2024 yılındaki iklim değişikliklerinden ciddi bir şekilde etkilendiğini ve “muazzam biyolojik çeşitlilik kaybına” neden olan şiddetli kuraklıklar ve orman yangınları ile karşı karşıya kaldığını vurguluyor. Her iki bölge, dünya ekosistemlerinin, ikliminin ve ekonomilerinin güvencesi açısından kritik öneme sahiptir. Amazon’un bitki örtüsü, fotosentez yoluyla atmosferden karbondioksiti uzaklaştırarak iklim dengesinin korunmasına yardımcı olurken, aynı zamanda atmosfere su salarak okyanus akıntılarının döngüsünü destekler.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın (WWF) belirttiğine göre, Pantanal Sulak Alanı, on binlerce yaban hayatı türüne ev sahipliği yaparak bölgedeki biyoçeşitliliği korumakta ve aynı zamanda taşkın kontrolü sağlayarak sığır yetiştiriciliği ile soya üretimi gibi küresel ekonomik faaliyetlere zemin hazırlamaktadır.
WWA’nın raporu, iklim değişikliğinin artan etkisiyle mücadele etmek için 2025 yılına yönelik bazı kritik kararlar belirliyor. Rapor, fosil yakıt kullanımından “daha hızlı bir uzaklaşma”, aşırı hava olayları için erken uyarı sistemlerinde iyileştirmeler, ısıyla ilgili ölümlerin raporlanmasına daha fazla odaklanma ve iklim değişikliğinin etkilerinden en çok etkilenen gelişmekte olan ülkeler ve bölgeler için finansman çağrısında bulunuyor.
