Cristiano Ronaldo’nun Kariyeri ve Suudi Arabistan’daki Etkisi
‘Kariyeri tercihlerinin kurbanı’ mı demek daha doğru? Yoksa ‘Tercihlerinin eseri bir kariyer’ mi? Bu paradoksa neden olan isim elbette Cristiano Ronaldo. Beş Ballon d’Or, dört Altın Ayakkabı, yedi lig şampiyonluğu, beş FIFA Kulüpler Dünya Kupası ve beş UEFA Şampiyonlar Ligi dahil olmak üzere toplamda 35 kupa kazanan Portekizli efsane, Ronaldo, son iki yılda Suudi Arabistan’daki futbol ve altyapı standartlarının gelişimini yakından gözlemledi. 2023 yılının başında Suudi Arabistan’a taşınan Ronaldo, o zamandan beri Al-Nassr’ın ayrılmaz bir parçası oldu. Suudi Pro Ligi’nde birçok rekor kırdı ve son zamanlarda birçok üst düzey oyuncunun lige katılmasına rağmen, ülkedeki en büyük yıldız olmaya devam ediyor.
Al Nassrlı Cristiano Ronaldo, 22 Şubat 2023’te Suudi Arabistan’ın Riyad kentinde, Suudi Arabistan’ın kuruluş yıldönümü kutlamaları kapsamında geleneksel kıyafetlerle kılıç dansı yaptı. Belki şovun dozu kaçmıştı ama herkes onun Suudi Pro Ligi’nden bu dansı yapacak kadar çok kazandığını biliyordu.
Aynı saatlerde, Riyad’daki gösterişli kraliyet saraylarının beyaz mermer ofisleri, İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ı bekliyordu. Starmer, İngiltere ekonomisini büyütmek için “bir numaralı misyonunu” anlatırken, Suudi Arabistan’ın tartışmalı fiili lideri Muhammed bin Selman masanın diğer tarafında oldukça sakindi. Suudi Arabistan, Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmak için geri sayıma geçerken, Veliaht Prens’in milyar sterlinlik bütçesiyle rakip teklif bile alınmadı. Suudi operasyonunun başkanı Hammad Albalawi, görevlerinden o kadar emindi ki, son iki haftasını ziyaretçilere uzay çağı konseptli yeni stadyumlarının çizimlerinin bulunduğu özel bir pavyonun turlarını yaptırarak geçirdi. Suudi Arabistan’ın 2034 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacağı onaylandıktan sonra, Suudi halkı kutlama yaparken Riyad’da havai fişekler gökyüzünü aydınlattı.
FIFA başkanı Gianni Infantino, 200’den fazla ülkeden gelen alkışlarla resmi onayını aldıktan hemen sonra Riyad’da havai fişekler patladı. Sokaklardaki partiler tam gaz devam ederken, Cristiano Ronaldo ve Karim Benzema’nın videoları krallığı coşturdu. “Bu şimdiye kadarki en iyi Dünya Kupası olacak,” diye bağırdı Ronaldo, X platformu üzerinden paylaşım yaptığı 114 milyon takipçisine: “Harika. Altyapı, stadyumlar, taraftarlar için koşullar ve her şey. Suudiler çok iyi insanlar… Ülkenin bu başarısının bir parçası olmaktan mutluyum ve Dünya Kupası’nı görmek için kesinlikle burada olacağım.” Benzema da benzer duygularını resmi kanallar aracılığıyla dile getirirken, Neymar’ın da resmi kutlamalara şahsen katılacağı haberi yayıldı.
Bu durum, Suudi Pro Ligi’nin yıldız yeteneklerini donatmak ve hatta silahlandırmak için dikkatlice yürütülen bir projenin doruk noktasıydı. Özellikle sosyal medya algoritmalarını benimseyen reklamcılık dünyasında, Suudiler için görüntü daha iyi olamazdı çünkü yıldız isimler Suudi Arabistan’ın reklam yüzü oldu ve zafer turuna öncülük etti.
Videolar Batıyı Susturdu
Son haftalarda Suudi Arabistan’ın erdemlerini anlatan yıldızlarla dolu videoların azar azar yayınlanması, Batı’dan gelen eleştirileri başarılı bir şekilde bastırdı. Ronaldo, Riyad Mahrez ve Yaya Toure hepsi Suudi 2034 kapüşonlu üstler giydi ve Suudi gençlerle top oynarken görüntülendiler. Ronaldo daha sonra X’teki 114 milyon takipçisine “2034’te dünyayı Suudi Arabistan’da ağırlamayı hayal eden çocuklarla tanışmak bir zevkti,” diye yazdı.
Para Neymar’a Brezilya’yı Unutturdu
Diğer videolarda, Benzema eleştirmenlere doğrudan Suudi Arabistan’ı ziyaret etmeleri ve ülkeyi kendi gözleriyle görmeleri için davette bulunurken, Brezilya’nın 2014 Dünya Kupası’nın yüzü olan Neymar, yeni ülkesinin şimdiye kadarki en iyi turnuvaya ev sahipliği yapabileceğini ileri sürerek anavatanının gazabını bile göze aldı. Telegraph Sport ile iletişime geçen Suudi futbolunun önde gelen isimlerinden biri, “Hiçbiri videolar için ödeme almadı,” dese de, Ronaldo’nun ülkeye gelişinden bu yana aldığı aşırı ücretlerle kıyaslandığında bu durum bir tür geri ödeme olarak görülebilir.
Suudi Arabistan’ın teklifine öncülük edenlerin hiçbiri, Körfez rakibi Katar’ın erdemlerini tanıtmak için yaptığı 100 milyon sterlinlik anlaşma nedeniyle David Beckham’ın karşılaştığı baskıyı hissetmeyecek. Beckham, Suudi Arabistan için her şeyin ne kadar kolay bir araya geldiğini görünce herkesten çok şaşıracak.
Çarşamba günü, Uluslararası Af Örgütü ve diğer 20 insan hakları örgütü, derhal “büyük tehlike anını” kınayan ortak bir bildiri yayınladı. Af Örgütü, 2034 ev sahipliğinin Suudi Arabistan’a verilmesinin ardından “Bu ihale sürecinin her aşamasında, FIFA insan haklarına olan bağlılığının bir aldatmaca olduğunu gösterdi,” diye ekledi. Devam eden infazlar ve Washington Post gazetecisi Cemal Kaşıkçı’nın iddia edilen cinayeti, bugün ülke ile birlikte anılan kaçınılmaz gerçeklerden sadece birkaçıdır.
Genç Suudiler Ne Düşünüyor?
Ancak, ekonomik olarak modernleşen bir krallıkta, çoğu genç Suudi, Batı’nın karalama kampanyalarına alınmaları gerektiğini iddia eden devlet tarafından ikna ediliyor. Skema İşletme Okulu’nda spor ve jeopolitik ekonomi profesörü olan Körfez uzmanı Simon Chadwick, geçen ay Suudi Arabistan’a giderek yerel havayı tatmıştı. Ülkenin uluslararası alanda her zamankinden daha fazla söz sahibi olduğu yönündeki cesaretlendirilmiş hissi düşünerek, bu Dünya Kupası etrafında iyi hissetme faktörünün neden bu kadar önemli olduğunu, özellikle de Orta Doğu’daki istikrarsızlık döneminde açıkladı.
“Dünyaya açılıyoruz…” Chadwick, “Ülke nüfusunun yüzde 70’inin 35 yaşın altında olduğu noktasına sürekli geri dönüyorsunuz – 10 yıl önce bir Arap Baharı protestosunun ortalama yaşı 26’ydı,” diye açıklıyor. Batı’dan gelen eleştirilere rağmen, ülke, kendi halkı tarafından en azından “değişiyor, dönüşüyor” gibi görünmesinin kendi çıkarına olduğunu biliyor. Bu iç gündem ve krallığın imajını yumuşatmak için kullanılan açık bir halkla ilişkiler stratejisi, çarşamba günü Zürih’teki delegelere yönelik Suudi Arabistan sunumunun Riyad’dan konuşan iki 13 yaşındaki çocuk tarafından sunulmasıyla ön plana çıktı. Çift, Suudi tanıtım videosundan önce yaptıkları konuşmada krallığın büyüyen genç nüfusuna atıfta bulundu ve ardından “dünyaya açılıyoruz… FIFA tarihinin en iyisi olmayı vaat eden bir turnuva olacak” dedi.
Ülke Aniden Değişti
Chadwick, “Şu anda ülke içinde gördüğümüz şeyin Suudi Arabistanlı olmanın ve Suudi Arabistan’da yaşamanın ne anlama geldiğinin yeniden yapılandırılması olduğunu düşünüyorum,” diye ekledi: “Riyad şehir merkezinde gözlemlediğim insanlar inanılmaz derecede heyecanlı. 2018’de dini polisin hala sokaklarda olduğu, kadınların araba kullanamadığı, kadınların spor müsabakalarına gidemediği bir durumdan, ülke aniden tamamen değişti.”
Çarşamba gününün erken saatlerinde, Benzema kaçınılmaz olarak resmi kanallarda övgülere öncülük eden ilk büyük isim oldu. “Bugün çok mutluyum, diğer Suudiler gibi… ve Dünya Kupası atmosferi krallıkta harika olacak,” dedi. Ronaldo ile ortakları çeşitli propaganda malzemeleriyle donatılırken ve arkalarında koca bir Körfez varken, Suudi teklif kampında hayatın bu kadar kolay olması şaşırtıcı değil. “2034 en iyi Dünya Kupası olacak. Bu inanılmaz! Altyapı, stadyumlar, taraftarlar için şartlar ve her şey gördükten sonra, 2034’ün en iyi Dünya Kupası olacağına daha da eminim. Bugün birlikte olduğum bu çocuklardan biri ya da ikisi Dünya Kupası’nda oynayacak. Özellikle kadınların da çok iyi gelişeceğine inanıyorum. Her şeyde birlikte büyümeliyiz. Sadece futbolda değil, hayatta da ve onları çok çalışmaya, buna inanmaya motive edeceğim.”
* The Telegraph’ın Spor Muhabiri Tom Morgan’ın analizi