Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru İstatistikleri (2024)
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), 2024 yılının ilk yarısını kapsayan, “23.09.2012-30.06.2024” tarihleri arasındaki bireysel başvuru istatistiklerini kamuoyuyla paylaştı. Bu verilere göre, AYM’ye yapılan başvurularda 15 bin 691 yeni dosya eklenerek, 2024 yılının ilk yarısında toplam başvuru sayısı 37 bin 657’ye ulaştı. Bu dosyalardan 28 bin 476’sı başarıyla çözüme kavuşturuldu.
Bununla birlikte, Yüksek Mahkeme’nin geçmiş yıllardan devreden ve hâlâ incelenmeye devam eden başvuru sayısında ise bir azalma gözlemlenmedi. İlk çeyrek verilerine göre, AYM’de çözüm bekleyen derdest bireysel başvuru sayısı 18 bin 907 iken, 2024 yılının ilk yarısında bu sayı yaklaşık iki katına çıkarak 32 bin 226’ya yükseldi.
Veriler Paylaşıldı
AYM, başvurulara ilişkin aldığı kararların türlerine göre de detaylı sayısal bilgiler sundu. Bu çerçevede, Yüksek Mahkeme’nin “en az bir hak ihlali yönünden” karara bağladığı dosya sayısında artış gözlemlendi. 2012’den 2024 yılının ilk çeyreğine kadar bu yönde karara bağlanan dosya sayısı 73 bin 89 iken, 2024’ün ilk yarısında bu sayı 74 bin 574’e yükseldi. Böylece, 2024’ün ikinci çeyreğinde en az bir hak ihlalinin bulunduğu dosya sayısına 1485 yeni dosya eklenmiş oldu.
Ayrıca, “en az bir hakkın ihlal edildiğine” dair karara bağlanan dosya sayısının, 2024 yılı içinde de yaklaşık üç katına çıktığı belirtildi. İlk çeyrekte toplam 529 dosyada bu yönde karar verilirken, ilk yarıda bu sayı 2 bin 14’e ulaştı.
2013 ile Haziran 2024 arasındaki verilere bakıldığında, ihlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında “makul sürede yargılanma hakkı”nın en çok ihlal edilen hak olarak belirlendi. Dikkat çeken bir diğer artış ise işkence ve kötü muamele yasağında gözlemlendi; ilk çeyrekte dosya sayısı 866 iken, ilk yarıda bu sayı 1069’a yükseldi.
1000 Dosya İncelendi
Yüksek Mahkeme, 2013 yılından Haziran 2024’e kadar yapılan bireysel başvuruların 1401’inde “bir hakkın ihlal edilmediğine” yönelik karar verdi. Bu kararlarda, mahkeme kabul edilebilirlik kararı vermesine karşın, esas inceleme aşamasında ihlal kararı vermemiştir.
