Pergamon Antik Kenti: Tarihin Derinliklerinde Bir Yolculuk
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Pergamon Antik Kenti, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış önemli bir kültürel mirastır. Bu antik kent, yalnızca mimarisiyle değil, aynı zamanda insanlık tarihine ışık tutan önemli eserleriyle de dikkat çekmektedir. Pergamon, dünyada ilk psikoterapi yönteminin uygulandığı Asklepion ve İncil’de bahsedilen yedi kiliseden biri olan Kızıl Avlu gibi önemli yapıları barındırmaktadır.
Antik kent, Helenistik, Roma, Doğu Roma ve Osmanlı dönemlerine ait izler taşırken, Asya Kıtası’nda inşa edilen en büyük kütüphaneye de ev sahipliği yapmaktadır. Bu tarihi alanlarda yürütülen kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle, Alman Arkeoloji Enstitüsü ekibi ve Türk uzmanlar tarafından titizlikle sürdürülmektedir.
Bölgedeki bu yıl yapılan yüzey araştırmalarında, Tunç Çağı’na tarihlendirilen ve tarih öncesi inanç sisteminin bir parçası olduğu değerlendirilen yaklaşık 4,5 santimetre boyundaki mermer bir idol bulunmuştur. Bu buluntu, Pergamon’un tarihi derinliğini ve kültürel zenginliğini gözler önüne sermektedir.
“BULDUĞUMUZ İDOL, TRUVA’DAKİLERE BENZER”
Kazı başkanı ve Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Felix Pirson, AA muhabirine verdiği demeçte, modern arkeolojinin yalnızca şehir merkezlerindeki çalışmalarla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda şehirlerin çevresinde ve hakimiyet alanlarında da araştırmalar yürütüldüğünü ifade etmiştir. Bakırçay Ovası’ndaki yüzey araştırmalarının devam ettiğini belirten Pirson, şunları kaydetmiştir:
- “Bir höyükte bulduğumuz yaklaşık 4,5 santimetrelik mermer idol (tanrıça heykelciği) bu yılki en önemli buluntu oldu.”
- “Aşağı yukarı 4 bin 500 yıllık bir buluntu. Küçük mermer figür bir insanı gösteriyor. Çok detaylı değil ancak biraz modern sanat eseri gibi.”
- “Bu idolün Tunç Çağı’na ait bir kült objesi olduğunu düşünüyoruz. Belki bir tanrıça veya o bölgenin kurucusu olabilir.”
- “Bulduğumuz idol, Truva’dakilere benzer. Bu ilk buluntu bizim için çok önemli çünkü bu idol, bize bu bölgenin çevresinde nasıl yüksek bir kültür olduğunu gösterdi.”
- “Genelde Batı Anadolu’nun tarih öncesine ait fazla bilgimiz yok. Truva’yı iyi biliyoruz ama bütün Bakırçay Ovası hakkında çok az bilgimiz vardı. Böyle bir buluntu burada büyük bir önem taşıyor.”
Tarih öncesi Bergama hakkında oldukça az bilgiye sahip olduklarını vurgulayan Pirson, özellikle erken Tunç Çağı dönemine ait benzer buluntuların bulunmadığını ifade etmiştir. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Pergamon Antik Kenti Kazı Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Güler Ateş de idolün, Bergama ve çevresinin belirli bir inanç coğrafyasının parçası olduğunu belirtmiştir. Ateş, benzer figürlerin Truva’da da rastlandığını vurgulayarak, “Bu idol, Batı Anadolu’da bulunan tipik idollerden biridir. Bizim için önemi, Bergama ve çevresinde bugüne kadar böyle bir idolün bulunmamış olmasıdır. Bu yüzden çok değerlidir.” demiştir.
