Maymun Çiçeği Virüsü ve Pandemi Riski
Yıllar önce Batı ve Orta Afrika’da ortaya çıkan ve halk arasında maymun çiçeği olarak bilinen M-virüsü ile ilgili olarak geçtiğimiz aylarda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından ülkeler uyarıldı. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Doğaç Uğurcan, ülkemizde şu an için M-virüsüne rastlanmamakla birlikte, tedbirlerin elden bırakılmaması gerektiği konusunda önemli uyarılarda bulundu.
Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Bilgi
Dr. Uğurcan, maymun çiçeği virüsünün özellikle Batı ve Orta Afrika’da yıllardır farklı şekillerde görülen bir virüs olduğunu belirtti. “Bu virüsün varlığı dünya genelinde biliniyor. Özellikle çiçek hastalığına karşı aşılamanın yapılmasıyla 1980’lerden itibaren görülen vaka sayısı oldukça azalmıştı. Ancak 2020 yılından itibaren Afrika’da başlayan vakalar, Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde de görülmeye başlanınca, DSÖ tarafından tüm dünyaya pandemi riski olduğu konusunda uyarılar yapıldı. Bu ülkeler arasında Türkiye de yer almakta. Seyahatlerin ve ulaşımın kolaylaşması, insanların bir ülkeden diğerine rahatça geçebilmesi, bu virüsün yayılmasına neden olan başlıca etkenlerdir. Bu durumu Covid-19 pandemisinde de deneyimlemiştik. Ülkeler arası hastalıkların hızlı bir şekilde dolaşabileceği bir ortamda yaşıyoruz.”
Bulaşma Yolları ve Belirtiler
Maymun çiçeği virüsünün yakın temas yoluyla bulaştığını ifade eden Dr. Uğurcan, “Covid-19 deneyimi nedeniyle insanların endişeleri oldukça yüksek. Bulaşma riski açısından yakın temas kritik bir öneme sahip. Yakın temas, kucaklaşma, öpüşme ve el sıkışma gibi durumlarla gerçekleşebilir. Ayrıca, aynı evde kapalı bir ortamda uzun süre birlikte bulunma veya cinsel temas da bulaşma riski taşımaktadır. Bu nedenle dikkatli olunması gerekiyor. Hastalar genellikle çeşitli belirtilerle kendilerini gösteriyor. Yüksek ateş, boğaz ağrısı ve eklem ağrıları ile başlayıp, 2-3 gün içinde vücutta püstül veya siğil şeklinde lezyonlar ortaya çıkabiliyor. Bu lezyonlar genellikle yüzde başlayıp, vücudun diğer bölgelerine yayılabiliyor. Bu belirtiler görüldüğünde ‘Acaba maymun çiçeği hastalığı mı yaşıyorum?’ endişesiyle sağlık kuruluşuna başvurulması önem taşıyor.”
Hastalığın Seyri ve Risk Grupları
Hastalığın özellikle çocuklar için tehlikeli olduğunu vurgulayan Dr. Uğurcan, “Yeni doğanlar bu virüs için yüksek risk taşımaktadır ve genellikle ağır seyir ediyor. Yaşlı bireyler ve bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar için de daha ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Bu hastalığın süreci genellikle ortalama 2 ila 4 hafta arasında sürmektedir. Eğer herhangi bir komplikasyon gelişmezse, hastalık 4 hafta sonunda iyileşiyor. Ancak, hastalığın yayılma hızı nedeniyle dikkatli olunması gerektiğini unutmamak önemlidir.”
Türkiye’deki Durum ve Önlemler
Dr. Uğurcan, ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından bildirilen herhangi bir vaka olmadığını hatırlatarak, “Yayınlanan güncel rehberler doğrultusunda şüpheli vakalardan örnek alınması ve tanının kesinleştirilmesi gerekmektedir. Ülkemizde bu hastalık, özellikle sonbahar döneminde suçiçeği gibi döküntülü hastalıklarla karıştırılabilir. Bu hastalığın paniğe neden olacak bir durumu yok ama tedbirleri asla elden bırakmamak gerekir. Henüz vaka görülmedi diye gelecekte de görülmeyeceği anlamına gelmez.” ifadelerini kullandı.
