Kumar Bağımlılığı ve Etkileri
Kumar bağımlılığı, madde ve alkol bağımlılıklarıyla benzer beyin devreleri üzerinden gelişen karmaşık bir psikolojik sorundur. Dr. Olgun, bağımlılığın tanı ölçütlerini şu şekilde sıralamaktadır:
- Düzensiz kumar oynama
- Kumara zaman ayırmanın artması
- Artan miktarda para ile kumar oynama ihtiyacı
- Kumar oynamayı bırakma girişimlerinde huzursuzluk
- Yaşam alanlarını olumsuz etkileme
- Keyifsiz ruh halinden kaçış arayışı
- Kayıpları telafi etme çabası
- Önemli ilişkilerde sorun yaşama
Risk Faktörleri ve Cinsiyet Farklılıkları
Kumar bağımlılığına yol açan risk faktörleri arasında, erkek cinsiyet, genç yaş, düşük sosyoekonomik durum, erken yaşta kumar oynama deneyimi ve ailede bağımlılık öyküsü yer almaktadır. Dr. Olgun, erkeklerin stratejik oyunlara ve yasa dışı eylemlere daha yatkın olduklarını, kadınların ise daha az kişilerarası etkileşim gerektiren oyunları tercih ettiklerini ifade etmektedir.
Psikiyatrik Hastalıklarla İlişki
Kumar bağımlılığının, dürtü kontrol bozuklukları, duygudurum bozuklukları ve anksiyete bozuklukları gibi çeşitli psikiyatrik hastalıklarla birlikte görülebileceğini belirten Dr. Olgun, bu durumun bağımlılığın gelişiminde başa çıkma mekanizmalarının önemli bir rol oynadığını vurgulamaktadır.
Kontrol Yanılsaması ve Kumarbazın Yanılgısı
Kumar bağımlılığını sürdüren bireylerde sıklıkla görülen iki önemli kavram olan “kontrol yanılsaması” ve “kumarbazın yanılgısı” üzerine de değinen Dr. Olgun, kumar oynayan kişilerin kazanma şansını kontrol ettiklerini düşündüklerini ifade etmektedir. Bu tür çarpıtılmış düşünceler, bağımlılığın iyileşmesini ciddi şekilde zorlaştırmaktadır.
Tedaviye Engel Olan Faktörler
Kumar bağımlılığında tedaviye başvurmayı engelleyen önemli faktörler arasında utanma, damgalanma korkusu ve tedavi sürecine erişim zorlukları bulunmaktadır. Dr. Olgun, “Tıpkı ağır ruhsal hastalıklarda olduğu gibi, kumar bağımlılığında da intihar riski artmaktadır” şeklinde bir uyarıda bulunmaktadır.
Sanal Kumarın Yaygınlaşması
Son olarak, sanal kumar uygulamalarının artışının, bağımlılık sorununu daha fazla gündeme getirdiğini belirten Dr. Olgun, “Kolay ulaşılabilirlik ve hızlı sonuçlar, bu sorunun yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Kumar oynama bağımlılığını tanımak ve sorun yaşanıyorsa profesyonel yardım almak oldukça önemlidir” ifadelerini kullanmıştır.
