Tatlandırıcıların Sağlık Üzerindeki Etkileri
Tatlandırıcılar, uzun yıllar boyunca ‘şeker’ için sağlıklı alternatifler olarak gösterildi ve yaygın bir şekilde tüketildi. Ancak, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) son yıllarda tatlandırıcı içeren ürünlerin sanıldığı kadar masum olmadığını ve bu tür ürünlerin kilo kontrolü sağlamak amacıyla kullanılmaması gerektiğini vurguladı. Bunun yanı sıra, Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı da geçtiğimiz yıl aspartamın büyük ihtimalle bir kanserojen madde olduğunu duyurdu.
Prof. Dr. Osman Erk, tatlandırıcıların bulunduğu gıdalar hakkında önemli bilgiler paylaşıyor:
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erk, “Eğer bir yiyecek ya da içecekte tatlandırıcı varsa, bu ürünlerden uzak durulmalıdır.” uyarısında bulunarak, tatlandırıcıların zararlarını şu şekilde açıkladı:
- Tatlandırıcıların büyük bir kısmı hazır gıda ve içeceklerde katkı maddesi olarak yer alırken, yalnızca küçük bir kısmı sağlık nedenleriyle kullanılmaktadır.
- Marketlerde satılan binlerce hazır yiyecek ve içecek içinde tatlandırıcılar ve fruktozdan zengin mısır şurubu bulunmaktadır.
- Diyet içecekler, hazır meyve suları, soda, süt, bira, meyve şarabı, sakız, yoğurt, baklava, börek, pasta, kek, reçel, marmelat, helva, sütlü tatlılar, çorba, ketçap, konserveler, çikolata, çerezler ve şekerlemeler bu gıdalardan bazılarıdır.
- Birçok gıda ve içeceğin etiketlerinde, içerdiği yapay tatlandırıcı miktarı belirtilmemektedir.
Tatlandırıcılar Beyaz Şekerden Farklı mı?
Tatlandırıcılar, ağıza alındığı anda tat alma refleksini harekete geçirerek vücudu, aşırı miktarda glikoz alındığı düşüncesine sürükler. Bu durum, kanda ani bir insülin yüksekliği meydana getirir. Bu etki, beyaz şeker ve nişasta alımında görülen ani insülin yükselişine benzer. Tatlandırıcı alımının ardından insülin seviyesinin yükselmesi, kan glikoz düzeyinin düşmesine ve açlık hissinin ortaya çıkmasına neden olur, bu da bireyin sürekli bir şeyler yeme isteği duymasına yol açar.
İnsülin, yağ yakımını engelleyen ve vücutta yağ depolanmasına neden olan bir hormondur. Kronik insülin yüksekliği, kalp hastalıkları başta olmak üzere diyabet, hipertansiyon, metabolik sendrom ve kanser gibi pek çok sağlık sorununa zemin hazırlayabilir.
Vücudu Nasıl Etkiler?
Yeni araştırmalar, aspartam dahil birçok yapay tatlandırıcının bazı hastalık risklerini artırdığını göstermektedir. Dolayısıyla, piyasada ‘şekersiz’ olarak satılan ve sağlıklı gibi görünen birçok gıda ve içecek, içerdiği tatlandırıcılar nedeniyle vücudumuza olumsuz etkiler yapabilir. Genel olarak bütün tatlandırıcılar, şişmanlık ve Tip 2 diyabetin yanı sıra erken doğum, kalp-damar hastalıkları ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Ayrıca, yapay tatlandırıcılar kadar doğal olanları da vücut için zararlı olabilir. Bu yüzden aspartam, asesülfam-K (asesülfam potasyum), sukraloz, sakarin ve stevia gibi tatlandırıcılardan uzak durulması önerilmektedir.
