Bronşit: Kış Aylarının Yaygın Hastalığı
Bronşit, akciğerlere giden hava yollarının iltihaplanması ve tıkanması sonucu ortaya çıkan, grip ve zatürre kadar sık görülen bir hastalıktır. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, kış mevsimine girdiğimiz bu günlerde hızlı bulaşabilen ve kişileri yatağa düşürebilen bronşit hakkında önemli bilgiler sunuyor.
Öksürük Peşinizi Bırakmaz
Bronşitin en belirgin belirtisi, uzun süre geçmeyen ve genellikle şiddetli olan öksürüktür. Bu öksürük, bazen bir ay kadar sürebilir ve hastaların yaşam kalitesini etkileyebilir. Ayrıca, bronşit; yorgunluk, nefes darlığı, göğüs ağrısı, ateş, baş ağrısı ve iştahsızlık gibi ek belirtilerle de kendini gösterebilir.
Alerjisi Olanlarda Ağır Geçer
Bu hastalık, özellikle erkekler arasında yaygın olarak görülmektedir. Bronşiti tetikleyen faktörler arasında sigara içmek, duman, hava kirliliği, ani sıcaklık değişiklikleri, soğuk hava, aşırı kuru veya nemli hava sayılabilir. Alerjisi olan bireylerde bronşit, daha sıklıkla ortaya çıkmakta ve daha ağır seyir izlemektedir.
Prof. Dr. Osman Erk
Boşuna Antibiyotik Kullanılmamalı
Bronşitin genellikle viral bir hastalık olması nedeniyle antibiyotik tedavisi gereksizdir. Ancak bakteriyel enfeksiyonların devreye girmesi durumunda antibiyotik kullanımı söz konusu olabilir. Balgamın renkli olması, antibiyotik kullanımını gerektiren bir durum olarak değerlendirilse de bu yanlıştır; çünkü viral bronşitte de renkli balgam görülebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları ve bronşit, yanlış ve gereksiz antibiyotik kullanımının en sık görüldüğü hastalıklardandır. Bronşit tedavisi, hastanın belirtilerine göre yapılır. Ateş ve ağrı kesici ilaçlar, bitkisel öksürük kesiciler ve yeterli dinlenme sıklıkla yeterli olabilir. Bol su içmek, nane ve ıhlamur gibi bitki çayları tüketmek, tuzlu su ile gargara yapmak ve sigara içmekten kaçınmak tedaviyi destekleyen diğer yöntemlerdir.
En Önemli Nedeni Virüslerdir
Bronşitin başlıca nedeni, üst solunum yolu enfeksiyonları ile bağlantılı olarak virüslerdir (Influenza, Corona, Adeno, RSV, Rhino vb.). Hastalık, öksürük veya hapşırıkla havaya yayılan damlacıklar yoluyla bulaşır. Bronşit vakalarının yaklaşık %90’ı virüslerden, %10’u ise bakterilerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca soğuk algınlığı, sigara kullanımı, astım ve hava kirliliği de bronşite yol açabilmektedir. Erişkinlerde boğmaca hastalığı, bronşit ve uzun süreli inatçı öksürük gibi sorunlara neden olabilir. Boğmacadan korunmak için aşı yaptırmak büyük önem taşımaktadır. Kış aylarında en az 3 ay boyunca süren öksürük ve balgam varlığında, kronik bronşit durumu söz konusu olabilir. Enfeksiyona bağlı olmayan ve yaşam boyu süren kronik bronşit ise bulaşıcı değildir.
Zatüreye Çok Benzer
Bronşit tanısı, fiziksel muayene, kan tahlilleri ve akciğer filmi çekilerek konulmaktadır. Bu hastalık, genellikle zatürre ile karıştırılabilir. Her iki hastalık da benzer belirtiler gösterse de, akciğer filmlerinde farklılıklar vardır. Zatürrede, akciğerlerde dinlemekle kendine has sesler duyulmaktadır.
Önlem Alınmalı
Bronşite karşı bağışıklık sisteminin güçlü tutulması son derece önemlidir. Beslenme ve uyku kalitesinin artırılması, vücut direncini güçlendirmektedir. Yeşillikler, sebze ve meyvelerden oluşan dengeli bir diyet, vücudun ihtiyaç duyduğu kalori, vitamin, mineral ve antioksidanları sağlar. Ayrıca, az miktarda organik, temiz ve taze hayvansal ürünler de bağışıklık sistemine katkı sunar. Sık sık ellerin yıkanması ve ortak alanlarda dikkatli olunması, bronşit ve diğer enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olabilir.