Uykunun Önemi ve Faydaları
Uykunun insan yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediğini gösteren çok sayıda bilimsel çalışma bulunmaktadır. Araştırmalar, uykunun faydalarının sadece sağlığımızla sınırlı olmadığını, aynı zamanda zihinsel ve duygusal durumumuzu da iyileştirdiğini ortaya koyuyor. Artık bilim insanları, uykunun sağladığı faydaların neler olduğunu sormakla kalmıyor, aynı zamanda uyku eksikliğinin hangi alanlarda zarar verdiğini araştırıyorlar. Uyku alanında otorite kabul edilen isimlerden biri, University of California Berkeley’de sinir bilimi ve psikoloji profesörü olan Matthew Walker’dır. Walker, kitabında “Uyku, dünya üzerinde var olan en demokratik ve en ucuz sağlık sistemi” ifadesini kullanmaktadır.
Uykunun Faydaları Neler?
Bilimsel araştırmalar, uykusuzluğun beynimiz ve vücudumuz üzerindeki olumsuz etkilerini gözler önüne seriyor. Alzheimer, kanser, kalp krizi, obezite, diyabet, depresyon ve intihar gibi ciddi sağlık sorunlarının uykusuzlukla bağlantılı olduğu tespit edilmiştir. Çünkü vücudumuzdaki önemli fizyolojik sistemler ve beyin işlevleri, uyku sırasında yenilenmektedir. Uykusuzluk durumunda ise çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır. Ancak, kaliteli bir uykuya dalmak her zaman kolay olmayabilir. Peki, daha iyi bir uyku için neler yapabiliriz? İşte Profesör Walker’ın önerileri:
- 1. Her Gün Aynı Saate Yatın ve Kalkın
İyi bir uyku düzeni oluşturmanın temel adımı, her gün aynı saatte yatmak ve kalkmaktır. Özellikle kalkma saatini sabitlemek, günün sonunda uyku saatinizin de düzenlenmesine yardımcı olur. - 2. Odanızı Karanlığa Gömün
Vücudun biyoritminin düzenlenmesinde melatonin hormonunun salgılanması oldukça önemlidir. Yatmadan bir saat önce bulunduğunuz ortamı loş bir hale getirin. Ayrıca, elektronik cihazların yaydığı mavi ışığın melatonin üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için yatmadan en az bir saat önce bu cihazları kullanmaktan kaçının. - 3. Ortamı Serin Tutun
İyi bir uyku için, uyuduğunuz ortamın serin olması gerekmektedir. Dinlendirici bir uyku için beden sıcaklığınızın normalden yaklaşık 1 derece daha düşük olması idealdir. Dolayısıyla, yatak odanızın sıcaklığını 18 derece civarında tutmaya özen gösterin. - 4. Yatağınızı Sadece Uyumak İçin Kullanın
Eğer uykuya dalmak için geçen süreniz 20 dakikayı aşıyorsa, yataktan çıkın ve başka bir odada uykunuz gelene kadar rahatlatıcı aktivitelerle ilgilenin. Örneğin, kitap okuyabilir veya televizyon izleyebilirsiniz. Ancak bu tür aktiviteleri yatağınızda yapmamaya özen gösterin; bu, beyninizin yatağı uyku ile ilişkilendirmesine yardımcı olur ve uyku kalitenizi artırır. - 5. Uyarıcıları Azaltın
Birçok kişi gün içinde yüksek miktarda kafein, kola ve tein gibi uyarıcı maddeler tüketmektedir. Profesör Walker, kahvenin içindeki kafeinin vücutta 12 saate kadar kalabileceğini hatırlatıyor. Dolayısıyla, uykudan birkaç saat önce kahve içmediğinizi düşünseniz bile, daha önce tükettiğiniz kafein hala etkili olabilir. Uykudan 12 saat önce bu maddeleri almayı bırakmanızı öneriyor. - 6. Alkol Tüketimine Dikkat Edin
Genel bir yanlış anlamanın aksine, alkol tüketimi iyi bir uyku uyumanıza yardımcı olmaz. Yüksek miktarda alkol alımı, uykudan önce uyku kalitenizi olumsuz yönde etkileyebilir.
