Uyku Diş Hekimliği ve Önemi
Prof. Dr. Pınar Kursoğlu, diş hekimliğinin farklı bir yönü olan “Uyku Diş Hekimliği” hakkında değerli bilgiler sundu. Bu alanda, horlama, uyku apnesi, diş gıcırdatma ve diş sıkma gibi uyku kalitesini olumsuz etkileyen sorunların tedavi edilebildiğini vurguladı.
Menopoz Döneminde Artan Şikayetler
Prof. Dr. Kursoğlu, horlama ve uyku apnesinin toplumda oldukça yaygın olduğunu belirtti. Bu durumun yalnızca erkeklerde ve kilolu bireylerde görüldüğüne dair yanlış bir algı olduğunu ifade etti. Özellikle menopoz dönemine giren kadın hastalarda da sıkça horlama ve uyku apnesi şikayetleriyle karşılaştıklarını dile getirdi. Kursoğlu, “Çene yapısı, bu hastalıkların görülmesinde oldukça kritik bir rol oynamaktadır. Alt çenesi iyi gelişmemiş çocuklarda, ayrıca kilolu veya genetik olarak kısa boyunlu kişilerde de bu sorunlar gözlemlenebilir. Horlama, hava yolunda daralma olduğunda meydana gelir ve bu durumdan genellikle eşler etkilenir. Ancak horlayan birey için de bu durum, uyku kalitesini bozduğu için oldukça rahatsız edicidir” şeklinde konuştu.
Uyku Kalitesinin Önemi
Uykunun, yaşamımızdaki en kritik dönem olduğunu vurgulayan Kursoğlu, “Uykuda yenileniyoruz. Uykunun süresi kadar kalitesi de büyük önem taşımaktadır. İyi yaş almak istiyorsak, uyku kalitesine özen göstermeliyiz. Uyku apnesi ve horlama, uyku kalitesini olumsuz etkilediği için hücre yaşlanmasına sebep olabilir. Horlama veya uyku apnesi, genellikle hastaların eşleri tarafından fark edilir, ancak yalnız yaşayan bireyler bu sorunu kendilerinde tespit edemeyebilir. Eğer kişi yorgun uyanıyorsa ya da 8 saat uyumasına rağmen dinlenmiş hissetmiyorsa, bu uyku apnesi belirtisi olabilir. Uykudan sıçrayarak uyanmak da önemli bir belirtidir. Ayrıca, uykuda meydana gelen aşırı terleme ve sık idrara çıkma gibi durumlar da uyku apnesine bağlı olarak gelişebilir. Çevrenizde sıkça uyuklayan bireyler görüyorsanız, büyük ihtimalle onların uyku kaliteleri düşüktür ve uyku apnesi yaşamaktadırlar. Uykuda yeterli oksijen alamadıkları için dinlenemiyorlar ve bu durum, günlük performanslarını da olumsuz etkiliyor.”
Uzun Vadeli Etkiler ve Sağlık Sorunları
Prof. Dr. Kursoğlu, uyku apnesinin uykuda nefesin tıkanmasıyla ilgili olduğunu belirtti. “Bu tıkanıklık tamamen gerçekleştiğinde, oksijen akışı durur; bu da beyin ve hücrelerin oksijensiz kalmasına yol açar. Beyin, kalbe daha fazla kan pompalaması için sinyal gönderir. Kalp, kanı pompalamaya devam eder ama oksijen gitmediği için ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Bu durumun erken teşhis edilip tedavi edilmesi şarttır; aksi takdirde uzun vadede kalp büyümesi ve hipertansiyon gibi ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşılabilir. Ayrıca, uyku sırasında oksijen daha hızlı çalıştığı için kilo verme mekanizması da etkilenir. Diş hekimleri olarak, hastalarımızın ağız sağlığına baktığımızda, horlama ve uyku apnesi ihtimalini ağız içindeki bulgulardan anlayabiliyoruz. Bu nedenle, hastalarımızın diğer belirtileri de diş hekimleriyle paylaşmaları oldukça önemlidir.”
Ağız İçi Apareylerin Kullanımı
Uyku apnesinin teşhis ve tedavisinde diş hekimlerinin önemli bir rol oynadığını ifade eden Prof. Dr. Kursoğlu, uyku apnesi tedavileri hakkında şu bilgileri verdi: “Cihaz yardımıyla hortum takılarak gece boyunca hava uygulanan bir tedavi yöntemi mevcuttur. Ancak her hasta bu cihazı kullanamamaktadır. Günümüzde tedavi teknikleri oldukça gelişmiştir. Diş hekimleri olarak, horlama ve uyku apnesi yaşayan hastalara ağız içi aparey uygulamaktayız. Bu apareyler, hava yolunu açmak için kullanılmaktadır. Diğer yöntemlere göre daha pratik bir uygulamadır ve hastaların adaptasyonu da daha kolaydır. Aparey, her gece takılmalıdır fakat gündüz kullanma zorunluluğu yoktur. Hastanın diş yapısına ve çene yapısına uygun olarak özel olarak hazırlanır ve çene ile dili önde tutarak hava yolu tıkanmasını engelleriz. Bu sayede hasta daha konforlu bir şekilde uyanır ve uyku kalitesi artar. Ayrıca, kandaki oksijen seviyesinin doğru düzeyde olması, hücre yaşlanmasını geciktirir. Uyku durumunun kesin teyidi, uyku laboratuvarlarında yapılmaktadır. Gelen sonuçlar oldukça başarılıdır; ağır apnesi olan hastalar bile hafif duruma geçmekte ve bazıları tamamen horlamaktan kurtulmaktadır.”
