Bursa Şehir Hastanesi’nde Hepatit Günü Açıklamaları
Bursa Şehir Hastanesi’nde görevli Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Mustafa Özel, 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü dolayısıyla önemli bilgiler paylaştı. Dr. Özel, hepatitin basit bir tanımını yaparak, bunun karaciğer iltihaplanması olduğunu belirtti. Ayrıca, bu duruma yol açabilen birçok faktör olduğunu vurguladı; bunlar arasında aşırı alkol tüketimi, bazı ilaçlar, toksinler ve virüsler yer alıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2024 yılı raporlarına atıfta bulunan Uzm. Dr. Özel, “2019 yılında 1 milyon 100 bin olan hepatite bağlı ölüm sayısı, 2022 yılında 1 milyon 300 bin olarak rapor edilmiştir. Bu, bulaşıcı hastalıklara bağlı ölümler arasında ikinci sırada yer almaktadır. Ülkemizde ise her 3 kişiden biri hepatit virüsü ile karşılaşmaktadır; ya bağışıklık kazanmıştır ya da bu durumu kronik hale gelmiştir ya da durumun farkında değildir” şeklinde konuştu.
Türkiye’de Hepatit B sıklığının %3 ile %4, Hepatit C sıklığının ise %0,5 ile %1 arasında olduğunu belirten Özel, “Sayı olarak Hepatit B taşıyanların sayısı yaklaşık 250 bin, Hepatit C taşıyanların sayısı ise 50 bin civarındadır. Bu açıdan bakıldığında, özellikle Hepatit B ve C virüsleri bulaşma açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Türkiye’de yapılan bir çalışmada, vatandaşların yalnızca %12’sinin Hepatit B veya C virüsü taşıdığına dair farkındalığı bulunmaktadır” dedi.
Kirli Yiyecek ve Sudaki Tehlike
Hepatit A ve E virüslerinin genellikle fekal-oral yol ile, yani kirli yiyecek ve içme suyundan bulaştığını belirten Özel, “Hepatit B, C ve D virüsleri ise daha çok vücut sıvılarının temasıyla bulaşır. Örneğin, bir hastaya kan transfüzyonu yapılması, iyi sterilize edilmemiş ameliyat aletleri veya hijyenik olmayan diş hekimliği müdahaleleri yoluyla bulaşabilir. Ayrıca, manikür, pedikür uygulamaları ve kuaförlük hizmetleri de risk taşır. Özellikle gençler arasında popülerleşen piercing ve dövme uygulamaları, hijyenik ve steril ortamda yapılmadığında ciddi bulaş riskleri taşır” şeklinde konuştu.
El Hijyeninin Önemi
Hepatit genellikle belirti göstermediğini ifade eden Özel, çoğu kişinin hastalığı belirtisiz bir şekilde kapabileceğine dikkat çekti. Ancak, akut dönemde ateş, karın ağrısı, bulantı, kusma, eklem ağrısı, sarılık ve açık renkte dışkılama gibi tüm vücudu etkileyen semptomlar görülebilir. Özel, “Hastalığı önlemek için yemeklerden önce ve sonra el yıkamaya, tuvaletten önce ve sonra el yıkamaya dikkat etmeliyiz. Yiyeceklerin yeterince piştiğinden emin olmalıyız. Hepatit B ve C virüslerinin cinsel yolla bulaşmasını önlemek için kondom kullanımı şarttır. Ayrıca, tıraş makinesi, diş fırçası, jilet, manikür, pedikür ve tırnak makası gibi kişisel eşyaların ortak kullanılmamasına özen gösterilmelidir. Dövme, akupunktur ve piercing uygulamaları için kullanılan malzemelerin tek kullanımlık ve steril olması gerekmektedir. En önemlisi de Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış merkezlerden hizmet alınmasıdır” ifadelerini kullandı.
Hepatit Tedavi Edilebilir
Hastalığın tedavisinde aşılama başta olmak üzere etkili tedavi yöntemlerinin bulunduğunu belirten Uzm. Dr. Özel, sözlerine şu şekilde devam etti: “Aşılama, özellikle Hepatit B ve A için son derece etkilidir. 1998 yılından beri her yeni doğan bebek Hepatit B aşısı ile aşılanmaktadır ve bu aşı, koruyuculuğu %99’lara kadar çıkmaktadır. Hepatit A içinse bu rutin aşı uygulaması 2012 yılında başlamıştır ve onun da koruyuculuğu yüksektir. Hepatit B ve C için ise etkili tedavi yöntemlerimiz bulunmaktadır. Özellikle Hepatit C için, 2-3 ayda ağızdan alınacak birkaç tabletle yüksek oranda tedavi sağlamak mümkündür. Hepatit B için ise günlük alınan, yan etkisi sınırlı ilaçlar mevcuttur; bunlar da tansiyon ilacı gibi günde bir kez alınabilir. Hepatit A için belirgin bir tedavi yoktur; genellikle çocukluk döneminde hafif, erişkinlerde ise daha ağır seyreder, ancak kendi kendini sınırlama özelliği vardır. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2024 Hepatit Günü teması ‘Harekete Geçme Zamanı’ olarak belirlenmiştir. Artık harekete geçmeli, hepatit virüsünün yayılımını azaltmalı, önlemlerimizi almalı ve geleceğe daha güvenli bir şekilde bakmalıyız.”