Antibiyotik Direnci ve Akılcı Kullanımın Önemi
Prof. Dr. Ender Yarsan, ’18-24 Kasım Dünya Antimikrobiyal Direnç (AMR) Haftası’ dolayısıyla bilinçsiz antibiyotik kullanımına dikkat çekti. Yarsan, 2004 yılında yayımlanan bir rapora atıfta bulunarak, dünya genelinde antibiyotik kullanım miktarının 80 bin tonun üzerinde olduğunu belirtti. Bu durumun, hem bakteriyel hastalıkların etiyolojik tedavisinde kullanılan ilaçlar hem de en yaygın kullanılan ilaçlar açısından büyük bir sorun oluşturduğunu ifade etti. Prof. Dr. Yarsan, “Antibiyotiklerin akılcı, bilinçli ve güvenli kullanımı son derece önemli. Aksi halde, bu ilaçların neden olduğu kalıntı problemleri ve bakterilerde direnç gelişimi gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.” dedi.
‘Ölüm Oranları Son Derece Yükseldi’
Antibiyotik direncinin günümüzde önemli bir sağlık sorunu haline geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Yarsan, “Antibiyotik önerilen dozda ve önerilen şekilde kullanılsa bile, bazı bakteriler bu ilaçlardan etkilenmeyecek şekilde direnç geliştirebiliyor. Bu durum, antibiyotiğe karşı direnç gelişimini ifade eder. Antibiyotik direnci nedeniyle kaynaklanan ölümler, son yıllarda oldukça artmıştır. 2016 yılında İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre, o dönemde dünyada yaklaşık 700 bin insan antibiyotik dirençli mikroorganizmalardan kaynaklanan enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Eğer bu duruma önlem alınmazsa, 2050 yılında bir yılda ölecek insan sayısının 10 milyon olacağı öngörülmektedir.” diye konuştu.
2024 yılının Mayıs ayında yayımlanan bir raporda, 2019 yılında antibiyotik dirençli enfeksiyonlar nedeniyle yaşamını yitiren insan sayısının 1 milyon 200 bin civarında olduğu belirtilmiştir. 2021 yılında ise bu sayının daha da arttığı ve 4 milyon 700 bin civarına ulaştığı ifade edilmiştir. Şu anda, her 45 saniyede bir insan antibiyotik dirençli mikroorganizmalardan kaynaklanan enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Eğer bu konuda gerekli önlemler alınmazsa, 2050 yılında bu rakam her 3 saniyede bir insanın ölümüne neden olacak şekilde artacaktır.” dedi.
Prof. Dr. Yarsan, “Bu rakamlar kesinlikle korkutucu ve endişe verici. Bu nedenle, antibiyotiklerin uygulanacak dozları büyük bir dikkat gerektirir. İlacın prospektüsünde belirtilen doz, kesinlikle o şekilde kullanılmalıdır. Antibiyotik direncinin en önemli sebeplerinden biri, tedavi süresi bitmeden ilacın kesilmesidir. Ayrıca, bu ilaçların hekim kontrolünde kullanılması son derece önemlidir.” diyerek sözlerini tamamladı.
