Yurtdışında Alışverişe Yönelen Tüketiciler
Artan yaşam maliyetleri ve sürekli zamlar karşısında, birçok vatandaş zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için yurtdışındaki e-ticaret sitelerine yöneliyor. Türkiye’deki fiyatların neredeyse üçte biri kadar bir maliyetle ürün temin edebilme imkanı sunan bu siteler, özellikle yüksek fiyatlar nedeniyle tercih ediliyor. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, yılın ilk altı ayında yerli kredi kartları ile yurtdışına yapılan çevrimiçi harcama tutarı, %95 artış göstererek 48.1 milyar liraya ulaştı.
Önce Tüketici Konseyi
Bu durum, iç pazardaki firmalar ve pazaryerlerinin tepkisini çekti. Hükümet, elektronik alışverişlerde uygulanan vergileri artırma kararı aldı. Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenlemeyle, yurtdışı e-alışverişlerde bireysel ithalat limiti 150 Avro’dan 30 Avro’ya düşürüldü. Avrupa Birliği’nden ithal edilen ürünler için vergi oranı %18’den %30’a, diğer ülkelerden gelen ürünler için ise %30’dan %60’a çıkarıldı.
Tüketici Birlikleri Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, Eylülde yapılacak Ticaret Bakanlığı Tüketici Konseyi toplantısında bu değişikliklere itiraz edeceklerini belirtti. Deniz, “Bu durumun rekabeti tüketici aleyhine bozduğunu ifade ederek Rekabet Kurumu’na başvuruda bulunacağız. İçerideki üreticiyi korumak amacıyla tüketicilerin bu zor dönemlerde ucuz ürün alma seçeneklerini engelleyemezsiniz. Bu, Bodrum esnafını korumak amacıyla insanların Yunanistan’a gidişini engellemeye benzer,” dedi.
Düzenlemeyi yetersiz bulan Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, “Biz sadece ‘vergi getirin’ demiyoruz. Uygun ithalat rejimi çerçevesinde ürün getirilsin. Hammadde ithalatında sağlık ve güvenlik açısından birçok testten geçiyoruz. Ancak bu sitelerden gelen ürünlerin hiçbiri aynı denetimlerden geçmiyor. Evet, fiyatlar ucuz ama güvenli mi? Ayrıca, limitin 30 dolara düşürülmesi yeterli değil; zira sepet ortalaması zaten 20 dolar civarında,” şeklinde konuştu.
Yerli Üreticiler İçin Gerekli Bir Adım
Elektronik Ticaret Derneği Başkanı Hakan Çevikoğlu, bu düzenlemenin esas olarak yerli üreticileri korumak amacıyla alındığını vurguladı. Çevikoğlu, “Tüketicilerin tepkisini anlıyoruz; kimse kısıtlama veya engel istemez. Ancak gerçekten bu tür ürünler için bir denetim ihtiyacı vardı. Denetimsiz gelen birçok ürün, kullanıcı kılavuzu dahi olmadan tüketiciye ulaşıyor. Önümüzdeki günlerde fatura zorunluluğu gibi ek önlemlerin de gündeme gelebileceğini düşünüyoruz,” dedi.