Asgari Ücret Beklentileri ve Ekonomik Görünüm
Temmuz ayında zam alamayan milyonlarca asgari ücretli, açlık sınırının altında kalan maaşlarla geçim mücadelesi vermeye devam ederken, gözler ocak ayında yapılacak zam oranına çevrildi. Ancak şu ana kadar belirtilen ve önerilen rakamlar işçilerin umutlarını pek yeşertmiş değil. Patronların ve hükümet temsilcilerinin açıklamalarından gereken sinyalleri bulamayan işçiler, bir yandan da uluslararası ekonomik aktörlerin etkisiyle karşı karşıya kaldılar. Deutche Bank ve IMF’nin sefalet zammı önerisinin ardından, asgari ücrete ilişkin düşük bir zam önerisi de Standard & Poor’s’tan (S&P) geldi.
Dün Türkiye ekonomisine dair yaptığı değerlendirmeyi yayımlayan S&P, Türkiye’nin kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltirken, kredi notu görünümünü “durağan” olarak belirledi. Uluslararası kuruluş, değerlendirmesinde enflasyon ve asgari ücret konusuna da yer verdi.
‘YÜZDE 30’DAN FAZLASI RİSK TAŞIYOR’
S&P’den yapılan açıklamada, 2025 için hedeflenen yüzde 17’lik enflasyon oranı yerine, 2024’te beklenen yaklaşık yüzde 44’lük enflasyon oranının dikkate alınmasının, enflasyonla mücadele programı için risk oluşturduğuna vurgu yapıldı. Açıklamada, ücret artışlarının bu iki uç nokta arasında belirleneceği öngörülürken, ancak yüzde 30’dan yüksek herhangi bir artış oranının enflasyonla mücadele sürecini zorlaştıracağı ifade edildi.
IMF VE ALMAN BANKA’DAN DÜŞÜK ZAM ÖNERİSİ
Türkiye ziyaretinde bulunan Deutsche Bank ekonomistleri, yaptıkları değerlendirmelerde 2025 asgari ücret zammının enflasyonla mücadelede önemli bir tartışma konusu olduğunu belirttiler. Asgari ücrette 2025 için genel beklentinin yüzde 25-30 arasında bir artış olduğu ifade edilirken, Deutsche Bank ekibi, asgari ücrete yapılacak yüzde 30’un üzerindeki bir artışın, yavaşlayan ekonomi ortamında işletmeleri zor duruma sokacağı ve enflasyon beklentilerini olumsuz etkileyebileceği görüşünü paylaştı.
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Türkiye misyonu başkanı Jim Walsh da asgari ücrette işçilere düşük zam öneren kuruluşlar arasında yer aldı. Walsh, Washington’daki IMF-Dünya Bankası yıllık toplantısında, “Türkiye’de asgari ücretin, geçen yıl olduğu gibi enflasyonun ciddi şekilde yükselmesine sebep olacak şekilde artırılmaması gerektiğini” dile getirdi. Walsh, yüksek artışların enflasyon beklentileri üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini ve yetkililerin bir denge kurma konusunda farkındalık taşıdıklarını vurguladı.
KARAHAN YABANCILARA KONUŞTU: YÜZDE 25’E İŞARET ETTİ
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Washington’da yatırımcılarla gerçekleştirdiği görüşmelerde asgari ücret artışının 2025 para politikasını şekillendirecek unsurlardan biri olacağını belirtti. Bloomberg’e göre, Karahan’ın toplantısında yetkililerin, yabancılara yüzde 25 civarında bir asgari ücret artışının 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını verdikleri ifade edildi. Bu açıklama, patronlardan da destek buldu.
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, yaptığı bir konuşmada, “Merkez Bankası Başkanı Sayın Fatih Karahan, Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırımcılarla görüşmesinde, yüzde 25 civarı asgari ücret artışının, 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını verdi. Biz de asgari ücrete yapılacak zammın bu seviyede olması gerektiğini düşünüyoruz. Çalışan kardeşlerimizin, enflasyon nedeniyle yaşadığı sıkıntıları biliyoruz. Ancak, işletmeyi ayakta tutma derdimizin de farkındayız” dedi.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya ise daha önceki açıklamalarında, hükümetten asgari ücrete, hedeflenen enflasyon oranı kadar bir zam yapılmasını talep etti. Kaya, “Bizim için en önemli konulardan biri, asgari ücretin OVP’deki yeni dönem enflasyon hedefi ile belirlenmesidir. Maliyetlerimizi ancak bu şekilde dengeleyebiliriz” ifadelerini kullandı.
