Vergi Yüzsüzleri ve Silinen Borçlar
Son günlerde vergi yüzsüzleri hakkında açıklanan veriler dikkat çekici. Ancak iktidara yakın olan bazı büyük patronların vergi borçlarının bir kalemde silinmesi, kamuoyunda büyük bir tartışma konusu haline geldi. Cengiz, Kolin, Makyol, Kalyon ve Limak gibi ‘hatırlı’ şirketlerin silinen vergi borçları, milyarları bulan rakamlarla ifade ediliyor. Bu şirketlere, vergi, resim ve harç indirimleri ile istisnalar sıklıkla sağlanıyor. Örneğin, Cengiz İnşaat’a 30, Kolin İnşaat’a 36, Makyol İnşaat’a 24, Kalyon İnşaat’a 19 ve Limak İnşaat’a da 19 kez bu tür indirimler uygulandı.
Vergi Uzlaşma Komisyonu tarafından 2013-2023 yılları arasında toplamda 2 milyar 587 milyon 72 bin liralık vergi ve 4 milyar 919 milyon 306 bin liralık ceza borcu silindi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, bu durumu eleştirerek, “5’li çeteden 1 lira bile vergi ödemeyenler ve tek kalemde milyarlık vergi borçları silinenler nerede? İndirim ve istisnalarla vergi dışı kalanlar kimler? Asıl vergi yüzsüzleri, iktidarın borçlarını bir kalemde silenlerdir; onları da açıklayın” ifadelerini kullandı.
Sır Gibi Saklanan Bilgiler
5 milyon lirayı aşan vergi ve ceza borcunu ödemeyenlerin isimleri açıklandı. ‘Vergi yüzsüzleri’ olarak adlandırılan bu borçluların büyük bir kısmı, faaliyetlerine son vermiş mükelleflerden oluşuyor. Ancak, uzlaştırma yoluyla borçları silinen şirketler de mevcut. Vergi inceleme elemanları, birçok şirketin vergisini eksik ödediğini veya hiç ödemediğini tespit ederek rapor hazırlıyor. Bu şirketlerden bir kısmı, Maliye’nin tespit ettiği vergi borcunu ödeyerek sorunlarını çözerken, diğerleri siyasilerden destek alabileceklerini düşünerek borca itiraz ediyor ve ödemekten kaçınıyor. Sonunda devasa borçlar, merkezi uzlaşma komisyonlarına taşınıyor. Bu komisyonlar, bazı mükelleflerin borçlarını onaylarken, bazılarını tamamen siliyor. Ancak, hangi şirketlerin borcunun neden silindiği konusunda bilgiler, adeta sır gibi saklanıyor.
İtiraz ve Sonuçlar
Silinen vergi borçları arasında en çok dikkat çeken isimlerden biri Cengiz Holding. Cengiz İnşaat’ın 2005-2009 yılları arasındaki hesapları incelendiğinde, şirketin devlete 424.4 milyon lira vergi borcu olduğu tespit edildi. Ancak, şirket bu borca itiraz etti ve durum, komisyona havale edildi. Komisyon, vergi denetmenlerinin hesaplamalarında hata yaptıklarına hükmederek bu borcu tamamen sildi. Borcun hesaplandığı dönemlerde dolar kuru 1 lira 40 kuruş civarındaydı. Silinen bu borcun tutarı, 303.1 milyon dolara denk geliyordu. Günümüzdeki kurlar göz önüne alındığında, silinen borcun toplam değeri ise 11 milyar liraya yaklaşmaktadır.
