Türkiye’de Bireysel Kredi Borçları Artış Gösteriyor
Türkiye, 85 milyonluk nüfusuyla büyük bir ekonomik dinamizme sahip. Ancak, bireysel kredi borcu bulunan vatandaşların sayısı, Ekim ayı itibarıyla yıllık olarak 2.1 milyon kişi artış göstererek 41 milyon 376 bin kişiye ulaştı. Bu durum, toplumun önemli bir kesiminin finansal yükümlülükler altında olduğunu ortaya koyuyor. Kişi başına düşen ortalama bireysel kredi borcu da son 12 ayda 63 bin 675 liradan 88 bin 155 liraya yükselmiş durumda.
Bu bağlamda, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi, Ekim 2024 Aylık Bülteni’ni yayınlayarak bu verileri kamuoyuyla paylaştı. Ekim ayı itibarıyla Türkiye genelinde toplam bireysel kredi borcu, yıllık yüzde 45.6 artışla 3.6 trilyon liraya ulaşmışken, bireysel kredi riski en fazla artış gösteren şehirler arasında Konya (yüzde 67.4), Nevşehir (yüzde 61.9) ve Şırnak (yüzde 60.9) öne çıkmaktadır. Raporda, bireysel kredilerdeki takipteki kredilerin oranı, yani ‘batık’ kredilerin oranı, bir yılda yüzde 1.8’den yüzde 2.7’ye yükseldiği belirtiliyor.
Kart Borçlusu Sayısı 2.2 Milyon Arttı
Bireysel kredi borçlarının geri ödemelerinde en fazla sıkıntı yaşayan şehirler arasında Diyarbakır (yüzde 7.2), Şanlıurfa (yüzde 6.5) ve Mardin (yüzde 6) başı çekiyor. Bireysel kredilerde en dikkat çekici büyüme ise kredi kartlarında görülmektedir. Kredi kartı borcu olanların sayısı, yıllık 2.2 milyon kişi artışla 37.3 milyon kişiye ulaştı. Bu süreçte, kişi başına düşen ortalama kredi kartı borç miktarı da 28 bin 289 liradan 44 bin 681 liraya yükseldi.
Son 12 ayda bireysel kredi kartı bakiyesi en çok artan iller ise Konya (yüzde 81.6), Diyarbakır (yüzde 78.4) ve Mersin (yüzde 77.9) olarak kaydedilmiştir. 2023 Ekim’de 1 trilyon lira düzeyinde olan bireysel kredi kartı borcu, Ekim 2024’te 1 trilyon 710 milyar liraya çıkarak önemli bir artış göstermiştir.
29.7 Milyon Kişi Ek Hesaplara Yüklendi
Bireysel kredilerin dağılımına baktığımızda, kredi kartları toplam borcun yüzde 47’sini, ihtiyaç kredileri yüzde 27’sini, konut kredileri yüzde 13’ünü, taşıt kredileri yüzde 2’sini ve kredili mevduat hesabı (KMH-ek hesap) yüzde 11’ini oluşturmaktadır. Ek hesaplar, yüksek faiz oranlarına rağmen artış göstermeye devam ediyor. Kredili mevduat hesabı kullananların sayısı, yıllık bazda 1.6 milyon kişi artışla 29.7 milyon kişi olmuştur. Kişi başına düşen ortalama borç tutarı ise son bir yılda 5 bin 498 liradan 13 bin 62 liraya yükselmiştir.
Toplam KMH borcu, 12 ayda 154.7 milyar liradan 388.3 milyar liraya çıkarak önemli bir artış göstermiştir. Kredili mevduat hesabı riski en hızlı büyüyen şehirler ise yüzde 183.8 artışla Yalova, yüzde 178.4 artışla Muğla ve yüzde 173.8 artışla Artvin olarak sıralanmaktadır.
