Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, 2024 Haziran Finansal Piyasa Özet Verilerini Açıkladı
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), 2024 yılı Haziran ayına ait “Finansal Piyasa Özet Verileri”ni kamuoyuna duyurdu. TSPB’nin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerini kullanarak derlediği bu rapora göre, yurtiçi yerleşiklerin (yerli yatırımcı) pay senedi varlıkları, 2023 yılı sonunda 2 trilyon 600 milyar lira iken, 2024 yılının ilk yarısında yüzde 42,3 oranında artış göstererek 3 trilyon 699 milyar liraya ulaştı. Yerli yatırımcıların pay senedi varlıklarındaki bu artış, yıllık bazda ise yüzde 91,1 oranında gerçekleşti.
TSPB verileri, pay senetlerinin sağladığı getirinin, hem yıllık hem de bu yılın ilk yarısında yerli yatırımcılara enflasyon oranının üzerinde bir kazanç sunduğunu gösteriyor. 2024 yılı Haziran sonu itibarıyla, yerli yatırımcıların toplam pay senedi varlıklarının 1 trilyon 762 milyar lirası kurumsal yatırımcılara ve tüzel kişilere, 1 trilyon 937 milyar lirası ise bireysel yatırımcılara aittir.
Yerli Yatırımcının Varlıkları Yüzde 45 Arttı
TSPB’nin açıkladığı verilere göre, 2023 yılı sonunda 22 trilyon 608 milyar lira seviyesinde bulunan yerli yatırımcıların finansal varlıkları, 2024 yılı Haziran ayı itibarıyla yüzde 15,4 oranında büyüyerek 26 trilyon 9 milyar liraya yükseldi. Yerli yatırımcıların finansal varlıklarındaki artış, 2023 Haziran-2024 Haziran döneminde ise yüzde 45,2 olarak kaydedildi.
TSPB “Finansal Piyasa Özet” verilerine göre, bu yılın ilk yarısında yerli yatırımcıların finansal varlıklarında en yüksek büyüme pay senetlerinin yanı sıra özel eurobond varlıklarında da gözlemlendi. Yerli yatırımcıların özel eurobond varlıkları, 2024 yılının ilk yarısında yüzde 38,3 artarak 604,5 milyar liraya, kamu eurobond varlıkları ise yüzde 11,9 artışla 1 trilyon 645 milyar liraya ulaştı. Ayrıca, yerli yatırımcıların TL mevduatları, yıllık bazda yüzde 54 ve son altı ayda ise yüzde 15 oranında artarak 2024 Haziran ayı itibarıyla 9 trilyon 772 milyar liraya yükseldi. Yerli yatırımcıların döviz mevduatları ise, yıllık bazda yüzde 23,2, bu yılın ilk yarısında ise yüzde 3,4 artarak 5 trilyon 356 milyar lira seviyesine ulaştı.
TSPB verileri, yerli yatırımcıların pay senedi ve özel eurobond varlıkları dışındaki varlıklarındaki artışın enflasyonun altında kaldığını göstermektedir.
Yabancı Yatırımcının Finansal Varlıkları Yüzde 135 Arttı
2023 yılı sonunda 2 trilyon 574 milyar lira olan yurtdışı yerleşiklerin (yabancı yatırımcı) finansal varlıkları, 2024 yılının ilk yarısında yüzde 44,9 oranında artarak 3 trilyon 730 milyar liraya yükseldi. Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları, 2023 Haziran-2024 Haziran döneminde ise yüzde 135,2 oranında bir artış göstermiştir.
TSPB verileri, bu yılın ilk yarısında yabancı yatırımcıların döviz tevdiat hesabı dışındaki tüm varlıklarındaki büyümenin enflasyonun üzerinde olduğunu ortaya koyuyor. Yabancı yatırımcıların TL mevduat varlıkları, altı ayda yüzde 44,9 oranında artarak 419 milyar liraya, döviz tevdiat hesabı varlıkları ise yüzde 3,8 artışla 649 milyar liraya ulaştı. TSPB verileri, yabancı yatırımcıların son yıllarda gerileyen pay senedi varlıklarında geçen yıl gerçekleştirilen seçimlerin ardından hükümetin uyguladığı para politikalarının da etkisiyle ivmenin bu yılın ilk yarısında devam ettiğini göstermektedir.
TSPB Özet Verilere göre, 2023 yılı sonunda 1 trilyon 557 milyar lira olan yabancı yatırımcıların pay senedi varlıkları, altı ayda yüzde 46 artarak 2024 yılı Haziran sonu itibarıyla 2 trilyon 274 milyar liraya yükseldi. Yabancı yatırımcıların pay senedi varlıklarındaki yıllık artış ise yüzde 190,2 oranında gerçekleşti. Geçen yıl sonu itibarıyla 77,5 milyar lira olan yabancı yatırımcıların devlet iç borçlanma senedi varlıkları, altı ayda yüzde 344,8 oranında artarak Haziran 2024 sonu itibarıyla yaklaşık 345 milyar liraya, özel sektör borçlanma aracı varlıkları ise aynı dönemde yüzde 688 oranında rekor bir artışla 13,3 milyar liraya çıktı.
Yılın İlk Yarısında 22 Şirketin Halka Arzı Gerçekleşti
Öte yandan, TSPB tarafından yayımlanan “Türkiye Sermaye Piyasası Genel Görünümü” Temmuz 2024 Raporu, şirketlerin halka arza olan ilgisinin artarak sürdüğünü ortaya koydu. TSPB’nin Borsa İstanbul’dan derlediği verilere göre, 2021 yılında 52, 2022 yılında 40, 2023 yılında ise 54 şirketin halka arzı gerçekleşti. Bu yılın ilk altı ayında ise toplam 22 şirketin halka arzı gerçekleştirilerek, bu süreçte sermaye piyasalarından toplam 46,6 milyar lira kaynak sağlandı. TSPB verileri, 2021 yılından bu yılın Haziran sonuna kadar olan 3,5 yıllık dönemde 168 şirketin gerçekleştirdiği halka arzlarla toplamda 166,8 milyar TL’lik kaynak sağladığını göstermektedir.
