İstanbul Planlama Ajansı’ndan Gıda Enflasyonu Açıklaması
İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı Dr. Buğra Gökce, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verileri üzerine sosyal medya hesabından dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. Gökce, “Mutfakta yangın büyüyor” ifadesiyle gıda enflasyonunun ciddiyetine vurgu yaptı. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de gıda enflasyonu yüzde 44,88 olarak belirlendi. Avrupa Birliği ülkelerinde gıda enflasyonu ortalama yüzde 1,6 iken, Türkiye hariç OECD ülkelerinde bu oran ortalama yüzde 1,9 seviyesinde. Türkiye, OECD ülkeleri arasında gıda enflasyonu en yüksek olan ülke konumunda, sadece Meksika bu konuda Türkiye’den sonra gelerek yüzde 7,7 ile ikinci sırada yer alıyor. İki ülke arasındaki bu fark ise yaklaşık 6 kat olarak ölçülüyor.
Gıda Endeksi Üzerindeki Artış
Gökce, Türkiye’de 2017 yılının Ocak ayında 339 olan gıda endeksinin, 2024 yılının Ağustos ayında neredeyse 10 kat artış göstererek 3 bin 374’e ulaştığını belirtti. Aynı dönemde, dünya genelinde gıda endeksinin 98’den yalnızca 120’ye yükseldiğini ifade etti. Gökce, bu verileri değerlendirirken, Türkiye’nin gıda enflasyonu açısından dünya genelinde en yüksek rakama sahip 4. ülke olduğunu vurguladı. Örneğin, Filistin’de gıda enflasyonu yüzde 30,8, savaş halindeki Rusya’da 9,8, Ukrayna’da ise -0,1 olarak kaydedildi.
Asya Ülkeleri Arasında En Kötü Durum
Gökce, Asya ülkeleri arasında Türkiye’nin gıda enflasyonu bakımından en kötü durumda olduğunu belirtti:
- Pakistan’da gıda enflasyonu yüzde 2,4
- Komşumuz Azerbaycan’da -0,6
- Gürcistan’da -0,2
Türkiye’deki gıda enflasyonu, 45 Afrika ülkesinin 43’ünden daha yüksek bir seviyededir. Güney Sudan ve Zimbabve hariç, Türkiye’ye en yakın gıda enflasyonu yüzde 41,9 ile Malavi’de görülmektedir. Türkiye, gıda enflasyonu açısından Kuzey ve Güney Amerika’da Arjantin hariç tüm ülkeleri geride bırakmıştır. Ekonomik sıkıntılarla mücadele eden, ambargo altındaki Venezuela’da gıda enflasyonu yüzde 41,4 olarak kaydedilirken, Kolombiya’da 5,2, Brezilya’da ise 4,1 oranında gerçekleşmiştir.
Dr. Gökce, “Kamu yönetiminde yapılan hataların bedelini 85 milyon insan ödüyor. Eğitim-öğretim dönemi başlarken, Türkiye’de her 5 çocuktan biri yeterli beslenemiyor. Eğer yönetimde katılımcılık, şeffaflık, hukuka saygı, liyakat, akıl ve bilim esas alınırsa, bu sorunlar çözülebilir” diyerek sözlerini tamamladı.