Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Temmuz Ayı Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Temmuz ayına ait Para Politikası Kurulu toplantı özetini kamuoyuyla paylaştı. Özette, yakın dönemdeki ekonomik göstergelerin, yurt içi talebin enflasyonist düzeyde kalmaya devam etmesine karşın yavaşlama eğiliminde olduğunu vurgulandı. Özellikle hizmet enflasyonundaki yüksek seyrin ve katılığın, enflasyon beklentilerini etkileyen jeopolitik riskler ile gıda fiyatlarının enflasyonist baskıları artırdığına dikkat çekildi.
Öncü göstergelerin, Temmuz ayında aylık enflasyonun, para politikasının doğrudan etkisi dışında kalan yönetilen-yönlendirilen fiyatlar ve vergi ayarlamaları ile işlenmemiş gıda fiyatlarındaki arz yönlü gelişmeler nedeniyle geçici olarak artacağına işaret ettiği ifade edildi. Özette, ikinci çeyrekteki iki bayram tatili ve bunlarla bağlantılı idari izinlerin, talepteki yavaşlamanın seviyesini net bir şekilde değerlendirmeyi zorlaştırdığı bildirildi. Ayrıca, kartla yapılan harcamaların çeyreklik bazda artış göstermeye devam ettiği, ancak bu artışın hız kestiği belirtildi.
“Gerileme Yönünde Önemli Katkılar Sağlanmıştır”
Özette, parasal ve finansal koşullarla ilgili şu ifadeler yer aldı: “Yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerin Türk lirası varlıklara olan ilgisi, piyasada oluşan likidite fazlasının Mayıs ayında kur korumalı mevduat hesapları ile mevduat ve katılım fonu hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarının belirgin bir şekilde artırılması ile sterilize edilmesi neticesinde mevduat faiz oranlarındaki gerilemenin sınırlı kalmasına neden olmuştur. Türk lirası mevduat faizleri, 28 Haziran haftasından bu yana 20 baz puan düşerek, 12 Temmuz itibarıyla %56,16 seviyesine ulaşmıştır. Aynı dönemde Türk lirası ticari kredi faizleri 31 baz puan azalarak %60,76 seviyesinde gerçekleşmiştir.”
“Bireysel ihtiyaç kredisi faizleri, Kredili Mevduat Hesabı hariç, 334 baz puan artarak %77,90 seviyesine ulaşırken; konut kredisi faizleri yatay seyrini sürdürerek %44,24 seviyesinde kalmıştır. Taşıt kredisi faizleri ise büyük ölçüde kampanyalara bağlı olarak 12 Temmuz itibarıyla %54,07’ye yükselmiştir. Parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir. Kredi büyümesi ve kompozisyonu dikkate alınarak makro finansal istikrarı ve parasal aktarım mekanizmasını destekleyecek şekilde yabancı para kredilere yönelik ek önlemler alınmış, Türk lirası kredilere yönelik düzenlemeler ise korunmuştur.”
“Bu kapsamda, yabancı para kredileri için %2 olan aylık büyüme sınırı %1,5’e indirilmiş, Türk lirası kredilerde ise %2 olan aylık büyüme sınırı sabit tutulmuştur. Ayrıca, yatırım kredilerine sağlanan istisnanın kapsamı genişletilerek uluslararası kalkınma finansmanı kuruluşlarından sağlanan kaynaklarla kullandırılan yatırım kredilerinin Türk lirası ve yabancı para kredi büyüme sınırlarından muaf tutulmasına karar verilmiştir.”
“Atılan parasal ve miktarsal sıkılaşma adımlarının etkisi ile Türk lirası kredi büyümesinde bir süredir gözlemlenen yavaşlama eğilimi devam etmiş, yabancı para kredi büyümesindeki gerileme belirginleşmiştir. Bu kapsamda, bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması 21 Haziran haftasından bu yana azalarak %2,91 seviyesinden, son toplantı haftasında 12 Temmuz itibarıyla %1,68 seviyesine gerilemiştir. Bu azalmaya, bireysel kredi kartları bakiyesi büyüme oranındaki düşüş katkı sağlamıştır.”
“Aynı dönemde Türk lirası ticari krediler sınırlı bir şekilde büyümeye devam etmiş ve 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması %1,46 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde kur etkisinden arındırılmış yabancı para ticari kredilerdeki 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması, getirilen sınırlamaların etkisiyle %4,13’ten %1,61’e gerilemiştir.”
“Dezenflasyon Sürecini Güçlendirecektir”
Kurul, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini göz önünde bulundurarak politika faizinin sabit tutulmasına karar vermekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yineledi. Özette, “Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.” ifadesine yer verildi.
“Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme sağlayarak aylık enflasyonun ana eğilimini düşürecek ve dezenflasyon sürecini güçlendirecektir. Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenmeye devam edilecektir. Likidite koşulları muhtemel gelişmeler göz önünde bulundurularak yakından izlenmektedir.”
“Sterilizasyon araçları, gerektiğinde çeşitlendirilerek etkin şekilde kullanılacaktır. Bu çerçevede, mevcut sterilizasyon araçlarına ek olarak, altın ve döviz karşılığında Türk lirası sterilizasyonu yapılabilmesi amacıyla satım yönlü altın ve döviz karşılığı Türk lirası swap ihalesi işlemleri duyurulmuştur. Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede %5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir.”
“Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacaktır.”