Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay’ın Açıklamaları
TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, Reuters’a verdiği demeçte, Türkiye ekonomisine ve enflasyon dinamiklerine dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Akçay’ın açıklamalarında öne çıkan noktalar şunlardır:
İç Talep ve Enflasyon Beklentileri
Akçay, iç talepteki yavaşlama ve döviz kurundaki reel değerlenmenin dezenflasyon sürecine olumlu katkı sağladığını belirtirken, enflasyon beklentilerinin hala istenilen seviyeye ulaşmadığını vurguladı. “Enflasyon beklentileri hâlâ karamsar bir yönelimle oluşuyor ve geçmiş dönemlere kıyasla beklentilerin enflasyon gerçekleşmelerine hassasiyeti daha yüksek” dedi.
Piyasa Katılımcılarının Beklentileri
Akçay, piyasa katılımcılarının, firmaların ve hanehalkının enflasyon beklentilerini yakından izlediklerini ifade etti. Ancak, “maalesef sadece piyasa katılımcılarının beklentileri bu yıl sonu öngörümüze yakınsamaya başladı” dedi.
- Hanehalkı: Merkez Bankası’nın ileriye dönük politika yönlendirmelerine karşı daha az duyarlı ve manşet enflasyonda belirgin düşüş görene kadar karamsar tarafta kalmayı tercih ediyor.
- Piyasa Katılımcıları: Yeni gelen bilgiler ışığında beklentilerini revize etmeye daha meyilli.
- Firmalar: Enflasyon beklentilerinin Merkez Bankası tahmin aralığına yakınsaması, enflasyonu düşürmek için gereken ekonomik yavaşlamanın dozu üzerinde belirgin bir etkiye sahip.
Akçay, firmaların fiyatlama ve bütçe süreçlerinde Merkez Bankası’nın tahminlerinin daha çok gösterge olarak kullanılması durumunda, enflasyon hedeflerine ulaşmanın üretim ve istihdam üzerindeki maliyetinin azalacağını belirtti.
Enflasyonda Beklentiler ve Oynaklık
Haziran ayında aylık enflasyonun ana eğiliminin yaklaşık %2’ye düştüğünü söyleyen Akçay, “Ancak, vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların temmuzda aylık enflasyona 1,5 puan ilave katkı yaratacağını tahmin ediyoruz” diye ekledi. Bu durum, Temmuz ayında piyasa katılımcıları tarafından beklenen enflasyondan daha yüksek bir gerçekleşme olasılığını artırıyor.
Aylık enflasyondaki oynaklığın, enflasyonun temel dinamiklerini ölçmek ve anlamak için ilave bir çaba gerektirdiğini vurguladı. “Önümüzdeki dönemde aylık enflasyonda her iki yönlü sürpriz yaşanabilir; ancak bu ana eğilimde bir değişiklik yaratmadığı sürece ani bir tepki verilmesini gerektirmez” açıklamasında bulundu.
Para Politikası ve Faiz İndirimleri
Akçay, “Şu anda bir faiz indirim döngüsü değerlendirilmiyor” diyerek, indirimler başladığında para politikasındaki sıkı duruşun korunacağına dair güçlü sinyaller verileceğini belirtti. Aylık enflasyonun ana eğiliminde, enflasyon beklentilerinde ve iç talep dengelenmesinde kalıcı iyileşmeler sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceğini ifade etti.
- Gevşeme Döngüsü: Para politikasında bir gevşeme döngüsünün değerlendirilmesinin ön koşulu, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş olmasıdır.
- Merkez Bankalarının Temkinli Yaklaşımı: Merkez bankaları, hata yapmamak için temkinli bir duruş sergilemektedir.
- Faiz İndirimi Riski: Türkiye’deki mevcut koşulların, erken bir faiz indirimi nedeniyle yeniden canlanan enflasyon riski yaratma potansiyeli bulunuyor.
Akçay, “Aylık enflasyonun ana eğiliminde kalıcı bir düşüş gözlemlenmeden ve yakından takip ettiğimiz diğer göstergeler de buna eşlik etmeden faiz indirimi gündeme gelmeyecek” dedi.
Rezervler ve Likidite Koşulları
Rezervlerdeki iyileşme ve TL mevduata artan talebin, kur korumalı mevduattan çıkışı hızlandırma konusunda güvenlerini artırdığını belirten Akçay, “Rezerv biriktirme sürecimiz, yabancı girişlerinin güçlü ve dalgalı olduğu bir ortamda düz bir çizgide ilerlemiyor” ifadesini kullandı.
Akçay, “Likidite koşullarını ileri dönük bir perspektifle yakından izliyoruz. Bankalarla gerçekleştirilen swapları sonlandırarak aktarım mekanizmasının işlevselliğini artırdık” dedi. Ayrıca, “Kredi büyümesi kısıtları, para politikasındaki sıkı duruş ile enflasyon beklentilerini çıpalarken, aşırı kredi büyümesi önünde sigorta işlevi görüyor” şeklinde ekledi.
Sterilizasyon Araçlarının Çeşitlendirilmesi
Akçay, sterilizasyon araçlarını çeşitlendirmeyi de içeren adımları dinamik bir şekilde attıklarını belirtti. “Temel politika aracımız politika faizidir. Yapısı gereği tamamlayıcı nitelikte olan makroihtiyati tedbirlerin avantajı anlık etkiler elde edebilmek açısından güçlü araçlar olmalarıdır” dedi. Ayrıca, bankacılık sistemi regülasyonlarının azaltıldığı ve sadeleştirildiği bilgisini paylaştı.
