Yerli-Milli Petrol ve Doğal Gaz İddialarının Gerçekleri
İktidarın son seçimlerde büyük bir heyecanla duyurduğu ‘yerli-milli’ petrol ve doğal gaz müjdeleri, seçimlerin ardından kaybolmuş gibi görünüyor. Türkiye’nin önümüzdeki üç yıllık ekonomik geleceğini şekillendiren Orta Vadeli Program (OVP) incelemesi, ne yerli petrol ne de yerli doğal gazın bu planda yer almadığını ortaya koydu. OVP’ye göre, Türkiye’nin enerji ithalatı önümüzdeki yıllarda azalma göstermeyecek; aksine, bu durumun daha da artacağı öngörülüyor.
Resmi veriler, yerli ve milli vurgusuyla kamuoyuna sunulan doğal gaz ve petrolün üretileceği ve ekonomiye kazandırılacağı yönündeki tüm iddiaları çürütmekte. 2025-2027 yıllarını kapsayan OVP’de, hem petrol fiyatları hem de Türkiye’nin yurt dışından ithal edeceği enerjiye ödenecek tutarların detayları yer almakta. İlk olarak, bu yılın sonunda 84.9 dolar seviyesinde olan petrol varil fiyatının, gelecek yıl 83.8 dolara, 2026’da 81.4 dolara ve 2027’de ise 79.6 dolara kadar düşeceği tahmin edilmektedir.
74.5 Milyar Dolar Gider
Gabar bölgesi gibi yerli petrol üretiminin başlaması ve ithal petrolün dolar bazında ucuzlaması, normalde Türkiye’nin enerji ithalatında bir düşüşü gerektirebilir. Enerji ithalatında doğal gaz da önemli bir yer tutmakta. Türkiye’de rekor seviyede doğal gaz rezervinin bulunduğu ifade edildiği için, enerji ithalatında bir azalma yaşanması bekleniyordu. Ancak OVP’ye göre, Türkiye’nin enerji ithalatı önümüzdeki 3 yıl süresince azalmayacak; aksine, daha da artması bekleniyor. Bu yıl itibarıyla ithal edilen enerji kaynakları için 69.4 milyar dolar döviz ödeyen Türkiye’nin bu faturasının, gelecek yıl 71.9 milyar dolara, 2026’da 72.8 milyar dolara ve 2027’de de 74.5 milyar dolara yükselebileceği öngörülüyor. Bu veriler, ‘yerli ve milli’ olarak tanıtılan petrol ve doğal gazın önümüzdeki 3 yılda da sahada olmayacağını göstermektedir.
Halka Yönelik Bedava Dağıtım Stratejisi
İktidar, en son 2023 genel seçimleri ve 2024 yerel seçimleri öncesinde halka, hem yerli ve milli doğal gaz hem de yerli ve milli petrol müjdeleri sundu. Bulunduğu iddia edilen doğal gaz ve petrol kaynaklarının ‘rekor düzeyde’ olduğu yönünde açıklamalar yapıldı. Genel seçimlerin öncesinde müjdelenen rekor doğal gaz için Filyos’ta bir doğal gaz işleme merkezi kuruldu. Seçmenleri ikna etmek amacıyla, sözde yerli ve milli doğal gaz bir ay boyunca bedava, bir yıl süresince ise indirimli olarak dağıtıldı. Ancak sonradan anlaşıldı ki, bedava dağıtılan gazın da ithal olduğu ve maliyetin yine Hazine üzerinden karşılanarak halkın sırtına yüklendiği gerçeği ortaya çıktı.
