İKTİDARIN ŞANS OYUNLARINDAN ALDIĞI VERGİLER
Son günlerde, İktidarın Savunma Sanayii Fonu’na kaynak aktarımı yolunda, vatandaşların üzerine yeni yükler getirmesi, Demirören Grubu’na şans oyunları üzerinden sağlanan milyarlarca liralık vergi avantajını yeniden gündeme getirdi. Bu yılın başlarında, iddaa, spor toto, spor loto, milli piyango ve at yarışları gibi şans oyunlarından kesilen vergilerden Savunma Sanayii Fonu’na aktarılan kaynaklar, Cumhurbaşkanı kararıyla yarı yarıya düşürüldü. Bu durum, başta kredi kartı borçluları olmak üzere, 85 milyon vatandaştan alınacak yeni bir yük anlamına geliyor.
SÖZCÜ’nün hesaplamalarına göre, vergi oranlarının düşürülmesiyle birlikte şans oyunlarından devlete aktarılan kaynak, yani şirketlerin ödemesi gereken vergi tutarı yaklaşık 22 milyar lira azalmış durumda. Bu miktar, kredi kartı yoluyla halktan alınacak paranın neredeyse iki katını ifade ediyor.
135 MİLYAR LİRA KAYNAK AKTARILDI
Geçtiğimiz yıl, iktidar, sanki savunma harcamalarına ve öğrenci yurtlarına ihtiyaç kalmamış gibi, şans oyunlarından alınan vergileri yarı yarıya düşürme kararı aldı. 28 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile şans oyunları vergisi, spor müsabakalarına dayalı müşterek bahislerde yüzde 10’dan yüzde 5’e, at yarışlarında yüzde 14’ten yüzde 7’ye ve diğer şans oyunlarında da yüzde 20’den yüzde 10’a düşürüldü. Bu vergilerin mükellefi olan Demirören Grubu’na sağlanan bu vergi avantajı, iktidarın bu gruba yönelik bir tür destek sağladığı anlamına geliyor.
Şans oyunlarından elde edilen vergi gelirlerinin büyük bir kısmı, savunma sanayii için kullanılmakta, ayrıca üniversite öğrenci yurtları, çocuk esirgeme ve ülke tanıtımı gibi sosyal amaçlar için de harcanmaktadır. Geçtiğimiz yıl Savunma Sanayi Fonu’na toplamda 135 milyar lira kaynak aktarılmıştır.
33 MİLYAR LİRALIK VERGİ KAYBI
Devlet, şans oyunlarından geçen yıl 28.5 milyar lira gelir elde etti. 2024 yılı bütçesi hazırlanırken, enflasyon oranları göz önüne alınarak şans oyunlarından devlete 55 milyar lira vergi gelmesi bekleniyordu. Ancak vergi oranlarının yarı yarıya düşürülmesiyle, bu gelir de yarı yarıya azalmış durumda. Bu yılın ilk sekiz ayında elde edilen gelir 23.2 milyar lira seviyesinde kalmıştır. Yıl sonuna kadar şans oyunlarından en fazla 33 milyar lira vergi gelmesi öngörülmektedir. Eğer vergi oranları düşürülmeseydi, yıllık toplanacak vergi miktarının 66 milyar lira olacağı tahmin ediliyordu. Resmi veriler, şirketlere sağlanan vergi avantajının yaklaşık 33 milyar lira civarında olduğunu göstermektedir.