Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, 2023 yılının haziran sonu itibarıyla, yıl sonuna göre 7 milyar dolar artış göstererek 171,1 milyar dolara ulaşmıştır. Bu durum, mayıs 2024 itibarıyla 168,5 milyar dolar seviyesinde bulunmaktaydı.
Vadeye göre incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcunun 2023 yıl sonuna göre 3,8 milyar dolar artarak 158,8 milyar dolara ulaştığı, kısa vadeli kredi borcunun (ticari krediler hariç) ise 3,2 milyar dolar artışla 12,3 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiği gözlemlenmiştir.
Borçluya göre dağılıma bakıldığında, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, bir önceki yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının 1,2 milyar ABD doları artış gösterdiği; tahvil ihracı biçimindeki borçlanmalarının ise 3 milyar ABD doları artışla 17,8 milyar ABD doları seviyesine ulaştığı belirlenmiştir. Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 213 milyon ABD doları azalmış, tahvil stoku ise 63 milyon ABD doları azalarak 1,1 milyar ABD doları seviyesine gerilemiştir.
Finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının ise 277 milyon ABD doları azaldığı, tahvil stokunun ise 288 milyon ABD doları artışla 10,4 milyar ABD doları seviyesine ulaştığı gözlemlenmiştir.
Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, 2023 yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 2,5 milyar ABD doları artışla 7,0 milyar ABD doları; finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 389 milyon ABD doları azalışla 1,2 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
Alacaklıya göre dağılım incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, haziran sonu itibarıyla tahvil hariç özel alacaklılara olan borcun, bir önceki yıl sonuna göre 1,2 milyar ABD doları artışla 108,5 milyar ABD doları seviyesine ulaştığı görülmüştür.
Kısa Vadeli Kredi Borcu
Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, tahvil hariç özel alacaklılara olan borç, bir önceki yıl sonuna göre 3 milyar ABD doları artarak 10,8 milyar ABD doları seviyesine yükselmiştir.
Döviz kompozisyonuna bakıldığında, 158,8 milyar ABD doları tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun %58,2’sinin ABD doları, %34,8’inin Euro, %2,6’sının Türk lirası ve %4,4’ünün diğer döviz cinslerinden oluştuğu tespit edilmiştir. Ayrıca, 12,3 milyar ABD doları tutarındaki kısa vadeli kredi borcunun ise %45,7’sinin ABD doları, %16,1’inin Euro, %32,9’unun Türk lirası ve %5,3’ünün diğer döviz cinslerinden oluştuğu gözlemlenmiştir.
Sektör dağılımı incelendiğinde, haziran sonu itibarıyla 158,8 milyar ABD doları tutarındaki uzun vadeli toplam kredi borcunun %38,5’inin finansal kuruluşların, %61,5’inin ise finansal olmayan kuruluşların borcunu oluşturduğu belirlenmiştir. Aynı dönemde, 12,3 milyar ABD doları tutarındaki kısa vadeli toplam kredi borcunun %78,2’sini finansal kuruluşların, %21,8’ini ise finansal olmayan kuruluşların borcu oluşturmuştur.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, haziran sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, önümüzdeki 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 52,3 milyar ABD doları tutarında olduğu tespit edilmiştir.
