Özel Sektörün Yurt Dışı Kredi Borcu Gelişmeleri (Eylül 2024)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Eylül 2024 dönemine ait özel sektörün yurt dışı kredi borcu gelişmelerini ayrıntılı bir şekilde yayımladı. Bu verilere göre, özel sektörün yurt dışından sağladığı krediler kaynaklı toplam borcu, Eylül 2023 sonuna kıyasla 14,3 milyar dolar artış göstererek 178,5 milyar dolara ulaşmıştır.
Bu süreçte, özel sektörün yurt dışı kaynaklı uzun vadeli kredi borcu 10,2 milyar dolar artarak 165,2 milyar dolara, kısa vadeli kredi borcu ise (ticari krediler hariç) 4,1 milyar dolar artışla 13,3 milyar dolara yükselmiştir. Bankaların uzun vadeli kredi biçimindeki borçlanmaları, Eylülde 2023 sonuna göre 1,7 milyar dolar artış kaydederken, tahvil ihracı yoluyla sağladıkları borçlanmalar da 3,6 milyar dolarlık bir artışla 18,4 milyar dolara ulaşmıştır.
Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 188 milyon dolar azalmış, tahvil stoku ise 52 milyon dolarlık bir düşüşle 1,1 milyar dolar seviyesine gerilemiştir. Finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 2,2 milyar dolar artış gösterirken, tahvil stoku da 2,2 milyar dolar artarak 12,9 milyar dolara ulaşmıştır.
Özellikle bankaların kısa vadeli kredi borçlanmaları, Eylülde 2023 sonuna göre 2,8 milyar dolar artışla 7,3 milyar dolara çıkarken, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 479 milyon dolarlık bir azalışla 1,1 milyar dolara gerilemiştir. Uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak Eylül sonu itibarıyla tahvil hariç özel alacaklılara olan borç, geçen yılın sonuna göre 5,1 milyar dolarlık bir artışla 111,9 milyar dolara ulaşmıştır. Kısa vadeli kredi borcuna yönelik tahvil hariç özel alacaklılara olan borç ise 3,5 milyar dolar artışla 11,4 milyar dolara çıkmıştır.
Yüzde 57,6’sı Dolar Cinsinden
Döviz kompozisyonuna bakıldığında, 165,2 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun yüzde 57,6’sının dolar, yüzde 35’inin avro, yüzde 2,5’inin Türk lirası ve yüzde 4,9’unun diğer döviz cinslerinden oluştuğu görülebilir. Kısa vadeli kredi borcunun ise yüzde 43,8’ini dolar, yüzde 15,9’unu avro, yüzde 35,3’ünü Türk lirası ve yüzde 5’ini diğer döviz cinsleri oluşturmaktadır.
Öte yandan, uzun vadeli toplam kredi borcunun yüzde 37,6’sı finansal kuruluşlara, yüzde 62,4’ü ise finansal olmayan kuruluşlara aittir. Kısa vadeli toplam kredi borcunun yüzde 78,5’i finansal kuruluşlara, yüzde 21,5’i ise finansal olmayan kuruluşlara yöneliktir.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, Eylül sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 54,3 milyar dolar düzeyinde olduğu hesaplanmıştır.
