Ayvalık Zeytinyağı: Kalite ve Geleneklerin Buluşma Noktası
Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Ali Uçar, gazetecilere yaptığı açıklamalarda, Balıkesir’in Ayvalık ilçesinin zeytin ağaçlarıyla dolu olan zengin doğasını ve zeytin üretimindeki önemini vurguladı. Ayvalık, 2 milyona yaklaşan zeytin ağacı varlığıyla, 300 yaş üzerinde 1 milyon 180 bin ve 600 yaş üzeri 61’i tescilli 81 anıt ağacıyla, kaliteli zeytinyağı üretiminde öne çıkan bir merkez konumundadır. Uçar, ilçenin tarımsal alanlarının yüzde 81,8’ini oluşturan 169 bin 262 dekar büyüklüğündeki zeytinliklerin, geçmişi asırlara dayanan zeytincilik kültürüyle Türkiye’nin zeytin üretiminde önemli bir yere sahip olduğunu belirtti.
Osmanlı döneminden beri Ayvalık, “zeytinyağının başkenti” olarak anılmaktadır. Uçar, “Ayvalık, nefasetiyle dünya literatüründe yerini almıştır. Ayvalık Ticaret Odası, Türkiye’de sınıfında 2006 yılında ilk ‘Ayvalık zeytinyağı’ coğrafi işaretinin tescil sahibi olmuş ve yine sınıfında 2014 yılında ilk akredite zeytinyağı duyusal analiz laboratuvarına sahiptir.” ifadesini kullandı.
Taklit Ürünler ve Tüketici Bilinci
Her yıl ekim ayında hasat dönemi başladığını hatırlatan Uçar, “Ayvalık” ibaresi taşıyan her zeytinyağının “Ayvalık zeytinyağı” olarak değerlendirilmemesi gerektiğinin altını çizdi. Ambalajında coğrafi işaret bulunan ürünlerin tercih edilmesinin önemine dikkat çekti. Uçar, Bakanlık tarafından yayımlanan listeye göre en fazla taklit ve tağşiş yapılan ürünün zeytinyağı olduğunu belirtti.
Uçar, bu konuyla ilgili olarak, “Taklit-tağşiş ve sahtecilik, tüm gıda ürünlerinde olduğu gibi ‘Ayvalık zeytinyağı’nda da büyük bir sorun olarak karşımıza çıkmakta. Hasat sezonu yaklaşırken, Bakanlığın yaptığı baskınlar ve açıkladığı tağşiş listeleri, bu konuyu bir kez daha gündeme taşıdı. Adı zaman zaman gündeme gelen bu gıda sahteciliği, öncelikle üreticinin, sonra da işletmelerimizin emeklerini çalmakta ve marka değerlerimize zarar vermektedir.”
Tüketicilere Öneriler
Tüketicilerin coğrafi işaretli ürünleri tercih etmelerinin önemine vurgu yapan Uçar, Ayvalık Ticaret Odası’nın akredite analiz laboratuvarıyla hem kimyasal hem de duyusal olarak Türk Gıda Kodeksi’ne göre coğrafi işaretli zeytinyağlarını kontrol ettiğini açıkladı. Uçar, tüketicilerin güvenli ürünleri tercih etmeleri gerektiğini belirterek, “Zeytinyağını tadarak almakla ilgili küçük de olsa bilgi sahibi olmak çok önemlidir. Tüketicimiz muhakkak bilindik yerlerden satın almalı.” dedi.
- Güvenilir Ürünler: Adresleri belli olan, karşılarında muhatap buldukları markalaşmış yerlerin ürünlerini tercih etmelidirler.
- Markasız Ürünler: Üzerinde herhangi bir şekilde markası olmayan, pet şişe içinde uygun saklama koşulları altında saklanmamış, organik adıyla yol kenarlarına ve pazar yerlerine satılan markasız ürünleri lütfen tercih etmesin.
Uçar, üründe tağşişin, daha ucuz olan bitkisel ve trans yağların zeytinyağıyla karıştırılarak “sızma zeytinyağı” veya farklı adlarla satılması olduğunu belirtti. Sahte ürünlerin ise zeytinyağı aromalarının farklı kimyasal maddeler, aroma ve renklendiricilerle karıştırılıp zeytinyağı görüntüsü verilerek kapalı ambalajlarda piyasaya sürülmesi olduğunu bildirdi. Taklitlerin çoğunlukla “Ayvalık” adı kullanılarak satıldığını vurgulayan Uçar, tüketiciyi kandıran ve sağlığıyla oynanan sahte ürünlerin daha çok sosyal medyada ve online ticaret sitelerinde satıldığını açıkladı. Bu tür merdiven altı olarak tanımlanan ürünlerin satışlarının engellenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
