Çocuk İşçilerin Ölümü ve MESEM Tartışmaları
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, 2023-2024 eğitim öğretim döneminde Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) kapsamında çalıştırılan çocuk işçilerin trajik verilerini paylaştı. Bu verilere göre, bir önceki eğitim öğretim döneminde staj ve çıraklık adı altında çalıştırılan 9 çocuk işçi, iş kazaları sonucu hayatını kaybetti.
Mesleki eğitim adı altında 14-17 yaş arasındaki yüzbinlerce çocuğun ağır ve tehlikeli çalışma koşullarında istihdam edilmesine olanak tanıyan MESEM, çocuk işçi ölümlerinin ardından yoğun bir şekilde tartışma konusu olmaya devam ediyor.
MESEM’E DEVLET DESTEĞİ
AKP ve MHP tarafından MESEM’de meydana gelen iş cinayetlerinin araştırılması önerisi reddedilirken, devletin bu programa sağladığı teşvikler dikkat çekiyor. 2016 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayınlanan bir kanun ile çıraklık eğitimi zorunlu eğitim kapsamına alındı ve mesleki eğitim merkezleri (MESEM) Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne bağlandı. Mevcut kanunlara göre, 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretim mezunu olan bireyler, uygun şartlar altında çıraklık sözleşmesi yapabiliyor. Çırak ve stajyerlerin ücretleri, asgari ücretin yüzde 30’u oranında belirlenirken, bu ücretin bir kısmı devlet katkısı adı altında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanıyor.
9 ÇOCUK İŞÇİNİN ÖLÜMÜNE NEDEN OLAN OLAYLAR
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) tarafından paylaşılan verilere göre, Türkiye’nin farklı şehirlerinde staj veya çıraklık sırasında iş cinayetlerinde hayatını kaybeden 9 çocuk işçiye ait bilgiler aşağıda sıralanmıştır:
- Alperen Enes Ural, 17 yaşında. Manisa Soma’da stajyer olarak çalıştığı inşaatta doğalgaz borusu döşerken yüksekten düşerek yaralandı. Beş gün süren tedavi sürecinin ardından hastanede hayatını kaybetti.
- Murat Can Eryılmaz, 17 yaşında. Kilis MESEM 12. sınıf öğrencisi. 13 katlı bir inşaatta çalışırken yüksekten düşerek ağır yaralandı ve 72 gündür tedavi gördüğü Malatya Turgut Özal Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yaşamını yitirdi.
- Erol Can Yavuz, 15 yaşında. Kütahya Mesleki Eğitim Merkezi İç Mekan Mobilya Teknolojisi Dalı 9. sınıf öğrencisi. Staj yaptığı mobilya atölyesinde üzerine sunta blokları devrildi ve bu olay sonucunda hayatını kaybetti.
- Arda Tonbul, 14 yaşında, Özkanlar Metal Demir Çelik Endüstrisi AŞ işçisi. İstanbul Büyükçekmece’de staj gördüğü işyerinde kafası sac büküm makinesine 16 dakika sıkıştı ve 6 gün süren tedavi sonrası hayatını kaybetti.
- Ömer Çakar, 17 yaşında. Diyarbakır Kayapınar Şehit Abdulvahap Çokur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 10. sınıf öğrencisi. Klimacıda staj yapıyorken 2. kattan düşerek ağır yaralandı ve 6 gün sonra hastanede hayatını kaybetti.
- Zekai Dikici, 16 yaşında. Manisa Alaşehir Sümer Oral Mesleki Eğitim Merkezi’nde Elektrik Tesisat Bölümü 11. sınıf öğrencisi. Bir inşaatta elektrik tesisatı döşerken 5. kattan düşerek hayatını kaybetti.
- Ulaş Dumlu, 17 yaşında. ERMES Bilim Teknik Koleji Elektrik Bölümü 12. sınıf öğrencisi. Konya Ereğli’de staj yaptığı elektrik firması ile gittiği Bahri Dağdaş Şeker Fabrikası’nda arıza gidermek için çıktığı elektrik direğinden arıtma havuzuna düşerek hayatını kaybetti.
- Alperen Kocayavuz, 15 yaşında. Fatih Sultan Mehmet Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencisi. Ankara Çubuk’ta stajyer olarak çalıştığı inşaatın 6. katından asansör boşluğuna düşerek hayatını kaybetti.
- Eren Dağ, 16 yaşında. Konya Karapınar’da, saat 20.00 sularında, MESEM kapsamında çalıştığı sondaj firmasıyla gittiği Akören mevkiinde bir tarlada kuyu açmak için sondaj çalışması yapılırken elektrik akımına kapılarak hayatını kaybetti.