Enflasyonla Mücadelede Tüketim Daralması
Son bir yılda uygulanan sıkı para politikaları, enflasyonun düşüşünde beklenen ivmeyi yakalayamamışken, hanehalkı tüketiminde özellikle temel ürünlerde önemli bir frene bastı. Yılın ilk yarısında elektronik ürünlerle başlayan daralma, haziran ayı itibarıyla beyaz eşya, mobilya ve hazır giyim gibi sektörlere de sirayet etti.
KAPILAR AÇILACAK
Zincir Mağazalar Derneği Başkanı Serhan Tınaztepe, bu alanlarda yüzde 10’un altında olsa da adetsel küçülmelerin gözlemlendiğini belirtti. Tınaztepe, “Haziran ayından bu yana iç talepte daralmayı net bir şekilde hissetmeye başladık. Uzun bir aradan sonra ilk kez adetsel küçülmeler görülmeye başlandı ve bu durum devam ediyor. Hazır giyim, tüketici elektroniği, beyaz eşya ve mobilya alanında negatif tek haneli küçülmeler var. Ancak kozmetik sektöründe böyle bir küçülme yaşanmıyor,” ifadelerini kullandı.
Tınaztepe, 2025 yılında önemli bir ölçüde küçülme beklemediklerini ve büyüme de öngörmediklerini ifade ederek, “İlk altı ay daha kötü geçti, ikinci altı ay ise biraz daha iyi olabilir. 2024’te benzer adetler gerçekleşebilir,” değerlendirmesinde bulundu. Sektörün küçülmelerle yoluna devam ettiğini vurgulayan Tınaztepe, 2025’te maliyet artışları ile birlikte başka bir dönemin kapısının aralanacağını dile getirdi.
Enflasyonist sürecin ilk aşamasının sona erdiğini belirten Tınaztepe, “2025’te asgari ücret artışı ve giderlerdeki artışa bağlı olarak bu ortamda fiyatlara zam yapamayacağız,” dedi. Maliyet artışlarını daha önce fiyatlarına yedirebildiklerini ancak artık bunu yapamaz hale geldiklerini belirterek, “Gelecek yıl, döviz kurlarının bu şekilde devam etmesi durumunda, çalışanlara yapılacak zamlar ve kira artışlarıyla birlikte ciro artışının olmadığı, giderlerin ise yüzde 50-60 oranında arttığı bir döneme gireceğiz. Fiyat artışı yaptığımızda talep düşecektir ve biz fiyat artırmak zorunda kalamayacağız. Bu durum kârsızlık getirecek. Belirli ölçülerde olması gereken, uzun süredir beklenmeyen bir konsolidasyon dönemi yaşanabilir. Bunun altından kalkabilecek şirketler olacağı gibi, kalkamayan şirketler de olacaktır,” diye ekledi.
Yılbaşı İndirimlerinden Sonra Tüketici Çekilecek
Enflasyon etkisi ve fiyat artışlarına rağmen markaların artan ciroları da yavaşlama sürecine girmiştir. Birleşmiş Markalar Derneği’nin anketine göre markaların yüzde 52’si, ekim ayında adet satışlarının eylüle göre düştüğünü bildirmiştir. Yeni sezon etkisiyle giyim ve ayakkabıda yüzde 14.32’lik Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artışına rağmen, bu kategorilerde kartlarla yapılan harcamalardaki artış oranı yalnızca yüzde 7’de kalmıştır.
Alışveriş Merkezleri’nde indirim ayları olan kasım ve aralıkta ziyaret ve satışların şu anda iyi gittiğini belirten Alışveriş Merkezi ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Nuri Şapkacı, şubat ayı başında indirim döneminin sona ermesiyle birlikte bir geri gidiş ve durgunluk beklediklerini ifade etti.
