Gökhan Günaydın, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın teşkilat yapısında gerçekleştirilen değişikliklerin nedenlerini TBMM gündemine taşıdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması talebiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, şu ifadeleri kullandı:
“VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞINDA BULUNMAYAN 52 İLDE DEFTERDARLIK KURULDU”
“3 Temmuz 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 161 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Cumhurbaşkanlığı teşkilatını düzenleyen kararnamede bazı önemli değişiklikler yapıldı. Bu bağlamda, defterdarlık kurumunun mevcut yapısına son verilerek Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın taşra teşkilatı defterdarlıklar ile Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) taşra teşkilatı vergi dairesi başkanlıkları tek çatı altında toplandı. Resmi Gazete’de yayımlanan kararname ile mevcut defterdarlıklar kapatıldı ve vergi dairesi başkanlıklarının unvanı ‘defterdarlık’ olarak değiştirildi; ayrıca vergi dairesi başkanlıkları, illerde yeni kurulan defterdarlıklara bağlandı. Bu düzenleme ile Defterdarlık, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın taşra teşkilatı birimi olarak konumlandırılmıştır. Vergi dairesi başkanlığı unvanı da kaldırılarak, bu unvan defterdar unvanına dönüştürülmüştür.
Özellikle Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na geçişinin ardından, büyük illerde defterdarlıklar bünyesinde sadece muhasebe ve muhakemat müdürlükleri kalmıştır. Kararnameyle, 29 ilde bulunan vergi dairesi başkanlıkları defterdarlığa dönüştürülürken, bulundukları ilin ismini almıştır. Vergi dairesi başkanları, yeni unvanları olan defterdar unvanına sahip olmuşlardır. Vergi dairesi başkanlığı bulunmayan 52 ilde ise yeni defterdarlıklar kurulmuştur. Böylece GİB, ülke genelinde tek tip bir örgüt yapısına kavuşmuştur.
Düzenleme ile Bakanlık taşra teşkilatında bulunan Muhasebat ve Muhakemat birimlerinin görevleri aynen korunarak, doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı defterdara tabi olarak çalışması sağlanmıştır. Defterdar, taşrada Bakanlığın en yüksek memuru ve il ile bağlı ilçeler teşkilatının amiri sıfatını da taşımaktadır. Ayrıca, Defterdarlık Personel Müdürlüğü kaldırılmıştır. Bu müdürlüğün görevleri, GİB taşra teşkilatının ilgili müdürlüğü tarafından yerine getirilecektir.
Yeni defterdarlıklar, vergi dairesi başkanlıklarının görev ve yetkilerini haiz olacak şekilde yapılandırılmıştır. İstanbul’da bulunan ve vergi dairesi fonksiyonlarına sahip olan Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı ise kaldırılmıştır. Büyük mükellefler, GİB tarafından belirlenecek yeni vergi dairesine aktarılacak veya yeni bir vergi dairesi kurulacaktır. Değişiklikle, 100 mal müdürlüğü tarafından sunulan muhasebe ve diğer saymanlık hizmetlerinin, hizmet birleştirmesi yoluyla defterdarlık muhasebe müdürlüğü veya geçiş süreciyle sınırlı olmak üzere belirlenmiş diğer ilçe mal müdürlüğü tarafından yürütülmesi uygun görülmüştür. Ayrıca, anılan kapsamda belirlenecek 200 mal müdürlüğüne ilişkin çalışmalar da devam etmektedir. Yapılan bu düzenlemenin detaylarının uyarlanabilmesi için yaklaşık iki aylık bir süre öngörülmüştür. Düzenleme, 1 Eylül 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.”
“GÖREVLENDİRMELER TALEPLER GÖZETİLMEDEN Mİ YAPILMAKTADIR?”
Gökhan Günaydın, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e şu soruları yöneltti:
- Tasarruf genelgesi kapsamında kapatılan 100 mal müdürlüğü ve devamında kapatılacağı ifade edilen 200 mal müdürlüğünde görev yapmakta olan personel sayısı nedir?
- Bu personellerden (müdür, müdür yardımcısı, muhasebe uzmanı ve diğer personel) yer değişikliği yapmak zorunda bırakılan kişilerin mazeretleri (eş durumu, sağlık vb.) göz önünde bulundurulacak mıdır?
- Kapatılan mal müdürlüklerinde çalışan personelin, aynı ilçede bulunan vergi dairesi müdürlüklerine geçici olarak görevlendirilmesinde kişilerin talepleri alınmış mıdır?
- Görevlendirmeler, talepler göz önünde bulundurulmadan mı yapılmaktadır?
- Taşrada birçok birimin zor şartlarda hizmet verdiği gerçeğinden hareketle, kapatılan ilçe mal müdürlüklerinin iş yükünün, il muhasebe müdürlüklerine devrinde personel ihtiyacı ve fiziki koşullarla ilgili herhangi bir çalışma yapılmış mıdır?
- Taşrada teşkilatı bulunan tüm kamu kurumlarının, maaş dahil olmak üzere bütün ödemelerinin mevzuata uygun bir şekilde kontrol ve takibini yaparak, hatalı ödemelerin önüne geçerek kamu zararını önleyen taşra teşkilatlarınızın (mal müdürlükleri) kapatılmasının kamu yararı nedir?
- Kapatılan mal müdürlüklerinin bulunduğu il ve ilçelerde, vatandaşların zorunlu olarak yatırması gereken (ecrimisil, idari para cezası, teminat, taşınmaz satış bedelleri vb.) tutarların bankaya yatırılmasında yaşanacak sorunların çözümü nasıl sağlanacaktır?
- Kamuda yapay zeka destekli muhasebe kontrol projesinin kapsamı nedir ve yapay zeka kullanımına ilişkin nasıl bir çalışma yapılmaktadır?
- Şu anda kullanılan ödeme ve kontrol sisteminiz ile kamu kurumlarının bazılarının e-belge sistemine hala geçmediği düşünüldüğünde (örneğin Milli Savunma Bakanlığı) ve birçok belgenin elektronik ortamda oluşturulmadığı bir sistemde yapay zeka destekli muhasebe kontrolü ve ödemelerin nasıl yapılması planlanmaktadır?
- Bakanlığınızın taşra teşkilatlarını (Defterdarlıklar) Gelir İdaresi Başkanlığına bağlamasının temel nedenleri nelerdir?
- Teşkilat yapısında yapılan bu değişikliğin tüm bakanlık çalışanları için görevde yükselme ve atanma şartları belirlenmiş midir?
- Bundan sonraki süreçte, yeni defterdar atamalarının Gelir İdaresi Başkanlığı kadrolarından yapılması planlandığı göz önüne alındığında, sadece Gelir İdaresi Başkanlığı kadrosuna sahip personeliniz mi atama ve yükselme sınavlarında öncelikli olacaktır?