Emeklinin Alım Gücü ve Enflasyonun Etkisi
Gün geçtikçe alım gücünün düşmesi, emeklilerin yaşam standartlarını ciddi şekilde etkilemektedir. Nefes almaya çalışan emeklilerin sofrasındaki yemek miktarı her geçen gün azalırken, çarşı-pazarda hissedilen enflasyon, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan resmi rakamlardan çok daha yüksek bir algı yaratmaktadır. Resmi enflasyon oranına göre belirlenen gelirle emeklilerin alım gücü giderek azalmakta, yoksulluk arttıkça hissedilen enflasyon da katlanarak yükselmektedir.
AKP iktidarı öncesinde, 2001 yılında en düşük emekli maaşı ile alınabilecek temel gıda maddeleri ve diğer ürünler oldukça fazlayken, 2024 yılı itibarıyla durum tam tersine dönmüştür. 2001 yılında, en düşük emekli maaşı ile:
- 244 litre ayçiçeği yağı
- 49 kilogram kıyma
- 1.750 adet ekmek
alınabiliyorken, 2024 yılında bu rakamlar yalnızca:
- 147 litre ayçiçeği yağı
- 18 kilogram kıyma
- 1.250 adet ekmek
23 Yılda Büyük Kayıp
Son 23 yıl içerisinde emeklilerin sofralarındaki kayıplar oldukça çarpıcıdır. 97 litre ayçiçeği yağı, 31 kilogram kıyma ve 500 ekmek, enflasyon canavarı tarafından yutulmuştur. 2001 yılında en düşük emekli maaşı 210 TL iken, bu miktar ile:
- 20.6 gram altın
- 1.750 ekmek
- 244.2 litre ayçiçeği yağı
- 155.6 kilogram kuru fasulye
- 175 kilogram nohut
- 228.3 kilogram pirinç
- 396.2 kilogram toz şeker
- 61.9 kilogram beyaz peynir
- 64.6 kilogram zeytin
- 48.8 kilogram kıyma
- 28.9 adet tüp gaz
alınabiliyordu. Ancak 2024 yılında en düşük emekli maaşı 12.500 TL’ye yükselmişken, bu para ile yalnızca:
- 4.3 gram altın
- 1.250 ekmek
- 147.1 litre ayçiçeği yağı
- 138.9 kilogram kuru fasulye
- 143.7 kilogram nohut
- 113.6 kilogram pirinç
- 178.6 kilogram toz şeker
- 29.4 kilogram beyaz peynir
- 35.7 kilogram zeytin
- 17.9 kilogram kıyma
- 15.1 adet tüp gaz
alınabilmektedir. Aradan geçen 23 yıl içerisinde emeklilerin kaybı oldukça dikkat çekici bir tablo çizmektedir; 16.3 gram altın, 500 ekmek, 97.1 litre ayçiçeği yağı, 16.7 kilogram kuru fasulye, 31.3 kilogram nohut, 114.6 kilogram pirinç, 217.7 kilogram toz şeker, 32.5 kilogram beyaz peynir, 28.9 kilogram zeytin, 31 kilogram kıyma ve 13.9 adet tüp gaz kaybedilmiştir.
