DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) İşsizlik Raporu
DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), işgücü istatistiklerinin açıklanmasının ardından geniş ve dar tanımlı işsizlik oranlarını içeren kapsamlı bir rapor yayınladı. Raporda, “Geniş tanımlı işsizlik oranı zirve yaparak yüzde 29,2 seviyesine ulaştı ve bu durumda yaklaşık 11 milyon 810 bin kişi işsiz konumda” ifadesi yer aldı. DİSK-AR, geniş tanımlı işsiz sayısının son bir yıl içinde 2,7 milyon, sadece son bir ayda ise 1,7 milyon kişi arttığını vurguladı.
Raporun detaylarında şu ifadelere yer verildi: “DİSK-AR tarafından Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden faydalanarak yapılan hesaplamalara göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Haziran 2024 itibarıyla 11 milyon 810 bin kişi olarak belirlendi. TÜİK verilerine göre, pandemi öncesi dönemde, 2019 Haziran ayında dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 13,7 iken, Haziran 2024’te bu oran yüzde 9,2’ye geriledi. Ancak aynı dönemde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 19,1’den yüzde 29,2’ye yükseldi. Son bir yıl içinde geniş tanımlı işsiz sayısı 2 milyon 668 bin artarak 9,1 milyondan 11,8 milyona ulaştı. Covid-19 salgını sonrası geniş tanımlı işsizlik oranı 10 puan, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 5 milyon 205 bin kişi artış göstermiştir.”
Geniş Tanımlı Kadın İşsizlik Oranı Yüzde 37’ye Yükseldi
Raporda, kadın işsizliğinin erkek işsizliğinden daha yüksek olduğu vurgulandı. TÜİK raporuna göre, Haziran 2024’te mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,6, kadınlarda ise yüzde 12,4 olarak kaydedildi.
Resmi İşsizlerin Yaklaşık Yüzde 88’i İşsizlik Ödeneği Alamıyor
Rapor, işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının zorluğu nedeniyle işsizlerin büyük bir kısmının bu yardımlardan faydalanamadığını belirtiyor. DİSK-AR, bu durumu şöyle açıkladı: “Haziran 2024 itibarıyla TÜİK, toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 305 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un Haziran 2024 İşsizlik Sigortası Bülteni verilerine göre, bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı yaklaşık 377 bin civarındadır. Böylece Haziran 2024’te resmi işsizlerin yalnızca yüzde 11,4’ü işsizlik ödeneği alabilmiştir. Bu durum, yaklaşık 3 milyon işsizin işsizlik ödeneğinden mahrum kaldığını gösteriyor. Yani işsizlerin yüzde 88,6’sı işsizlik ödeneği alamamaktadır.”
Geniş ve Dar Tanımlı İşsizlik Arasındaki Fark 20 Puana Ulaştı
DİSK-AR’ın raporunda, geniş ve dar tanımlı işsizlik oranları arasındaki farkın giderek açıldığına dikkat çekildi. Raporda, “Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedenlerinden biri, zamana bağlı eksik istihdam sayısındaki artış, ümidini kaybedenlerin sayısı, iş aramayıp çalışmaya hazır olanların artışı ve iş arayıp işe giremeyenlerin sayısındaki artıştır. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken, geniş tanımlı işsizlik arasındaki fark belirginleşmektedir” tespiti yapıldı.