Bakırlıoğlu’ndan Ekonomi Uyarısı: Çekler Alarm Veriyor
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi ve CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin verilerini değerlendirerek, ülkedeki ekonomik durumu eleştirdi. Bakırlıoğlu, “Haziran 2022’de karşılıksız işlemi yapılan çek sayısı 9 bin 61’di. Bu işlemlerin parasal tutarı ise 1.4 milyar lira olarak kaydedilmişti. Karşılıksız çeklerin, bankalara ibraz edilen çeklere oranı ise adet bazında yüzde 0.6 şeklindeydi. Yılın tamamında bu oran yüzde 0.7’ye ulaştı.” dedi. Geçtiğimiz yılın haziran ayına atıfta bulunan Bakırlıoğlu, o dönemde karşılıksız işlemi yapılan çek sayısının 9 bin 962 olduğunu ve bunların parasal tutarının 3.3 milyar lira olduğunu ifade etti. Ayrıca, karşılıksız işlemi yapılan çeklerin, bankalara ibraz edilen çeklere oranının adet bazında yüzde 1.2’ye yükseldiğini, geçen yılın tamamında ise bu oranın yüzde 0.9 olduğunu belirtti.
Bakırlıoğlu, bu yılki verilere de dikkat çekerek, “Rakamlar ekonomideki faciayı net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu yılın haziran ayında karşılıksız işlemi yapılan çek sayısı 15 bin 348’e çıkarken, parasal tutar 10.7 milyar liraya ulaştı. Karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı ise yüzde 1.8 seviyesine yükseldi. Ocak-haziran döneminde toplam oran ise yüzde 1.3 olarak gerçekleşti. Bu durum, ekonomide beklenen düzelmenin ne kadar uzak olduğunu gösteriyor.”
Bakırlıoğlu, yılın ilk altı ayında karşılıksız işlemi yapılan çeklerin toplam sayısının 111 bin 886 olduğunu vurguladı. “2022 yılının tamamında bu sayı 123 bin 619’du. Geçen yıl ise 146 bin 932 çek karşılıksız işlemi yapılmıştı. Ancak bu yılın daha ilk altı ayında 111 bin 886’ya ulaşılması, karşılıksız çeklerde büyük bir patlama olacağına işaret ediyor. Rakamlar adeta alarm veriyor. İktidar bu verileri görmüyor mu?” şeklinde konuştu.
Piyasa Sıkıntıda
Bakırlıoğlu, karşılıksız işlemi yapılan çeklerin son üç yıl içerisindeki toplam parasal tutarlarını da ele aldı. “2022 yılında karşılıksız işlemi yapılan çeklerin toplam tutarı 20.6 milyar lira idi. Geçen yıl ise bu rakam 57.1 milyar liraya ulaştı. Peki, bu yılın ilk altı ayında tutar ne kadar? 67.9 milyar lira. Yani, geçen yılın tamamındaki tutar, daha altı ayda aşılmış durumda.” dedi.
Bakırlıoğlu, “Tüm umudunu yüksek faize bağlayan iktidarı uyarıyoruz. Piyasa batıyor!” ifadesini kullandı. Ayrıca, piyasadaki durgunluğa bağlı olarak yeni kurulan şirket sayısının azaldığına dikkat çekti. Bu yılın ilk altı ayında kurulan şirket sayısının, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17.3 azaldığını, kapanan şirket sayısının ise yüzde 25.8 arttığını vurguladı. “Bu yıl altı ayda 52 bin 676 yeni şirket kuruldu, ancak 11 bin 939 şirket de kepenk indirdi. Tasfiye sürecine giren şirket sayısı da yüzde 2.3 artarak 12 bin 175’e ulaştı.” dedi.
Konkordato Artışı ve Ekonomik Durgunluk
Bakırlıoğlu, konkordatodaki artışlara da dikkat çekti. “Temmuz ayında konkordato geçici mühlet kararı verilen dosya sayısı 183. Bu yılın ocak-temmuz döneminde ise toplam 788 dosya için konkordato geçici mühlet kararı verildi.” şeklinde bilgi verdi.
Bakırlıoğlu, piyasanın durumu için şu değerlendirmeyi yaptı: “Piyasa adeta el freni çekilmiş bir araba gibi duruyor. Bunun önümüzdeki dönemde yansımaları da olacak. İşsizlik artacak ve insanlar zaten açlık sınırının altındaki asgari ücretle geçinmeye çalışırken, bir de işsiz kalacaklar. Yazık bu insanlara!” dedi.