Asgari Ücret Tespit Komisyonu Üçüncü Toplantısını Gerçekleştiriyor
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılı için geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında üçüncü toplantısını başlattı. Milyonlarca çalışanın merakla beklediği bu toplantıda, ilk kez somut rakamların gündeme gelmesi bekleniyor. Komisyon, ilk toplantısını 10 Aralık’ta, ikinci toplantısını ise 16 Aralık’ta gerçekleştirmişti. Bu iki toplantıda işçi ve işveren taraflarının görüşleri dinlenmiş, ancak henüz herhangi bir rakam açıklanmamıştı. Birinci ve ikinci toplantının ardından Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, her iki toplantıda da rakam konuşulmadığını ifade etmişti.
Görüşme Öncesi Türk-İş’te Kritik Toplantı
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun üçüncü toplantısı öncesinde, işçi tarafını temsil eden Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) Başkanlar Kurulu bir araya geldi. TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, toplantı öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtlayarak, “Her zaman yaptığımız gibi yine asgari ücretin son günlerinde Başkanlar Kurulumuzu topluyoruz. Bütün genel başkanlarımızın görüşlerini alacağız. Ardından 11.30’da bakanlıkta asgari ücreti görüşeceğiz. Rakam gelecek mi, gelmeyecek mi bilmiyoruz. Biz kendi aramızda değerlendirme yapacağız” dedi.
Ağar, toplantıda asgari ücret tutarının konuşulmaması durumunda, kendi açıklamalarının olup olmayacağı sorusuna ise “O zamana göre konuşuruz. Biz neden açıklayalım? Geçim şartları, insanların yaşam koşulları ortada. Kamuoyu inanmamasına rağmen açıklanan enflasyonlar belli. Biz üzerimize düşen görevi yapacağız” şeklinde yanıt verdi. Ağar, Başkanlar Kurulu sonrası önemli açıklamalarda bulunarak, “Asgari ücret için çalışmamız hazır, karşı tarafın tavrına göre hareket edeceğiz” dedi. “Asgari ücret masasındaki dört işçi talep ettiği rakamı kağıda yazdı, işveren rakamla gelirse, onlar da kağıttaki rakamı verecek” ifadelerini kullandı.
Bakan Işıkhan Önümüzdeki Haftaya İşaret Etti
Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, bu hafta yaptığı açıklamalarda asgari ücreti önümüzdeki hafta içinde sonuçlandırmayı planladıklarını belirtti. Üçüncü toplantıda ücret tekliflerinin komisyona gelmesini beklediklerini kaydeden Işıkhan, dördüncü toplantının düzenlenip düzenlenmeyeceğine ilişkin soruya “Üçüncü toplantımızı bir gerçekleştirelim. Ondan sonraki duruma bakarız. Ama artık ücret tekliflerinin komisyonumuza gelmesini bekliyoruz” yanıtını verdi.
DİSK Beklentisini Açıkladı, Türk-İş Rakam Söylemiyor
Komisyonda işçi kesimini temsil eden Türk-İş, henüz asgari ücretle ilgili beklentilerine dair bir rakam telaffuz etmedi. Ancak Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, asgari ücrette yapılacak artışta 2024’te gerçekleşen enflasyon oranının ve 2025 yılı için beklenen enflasyon oranının kabul edilebilir olmadığını dile getirdi. Ağar, ikinci toplantı sonrası “Üçüncü toplantıda sürecin biteceğini zannediyorum. Üçüncü toplantıdan önce bir rakamın belirlenmesini bir daha sizin huzurunuzda talep ediyorum. Bizim rakam söylememizin doğru olmadığına inanıyoruz. Şu anda bir rakam söylenmedi. Biz geçinebilecek bir ücret talep ediyoruz” demişti.
Öte yandan, asgari ücrete ilişkin en net talep DİSK’ten geldi. DİSK-AR tarafından yayımlanan “Asgari Ücret Araştırması 2025” raporunda sendikanın asgari ücret beklentisi yer aldı. Araştırmada “Asgari ücret artışında yoksulluk sınırı bir kriter olarak dikkate alınmalı ve hanede iki çalışan olduğu varsayımına göre asgari ücret en az yoksulluk sınırının yarısı civarında olmalıdır” denildi. TÜRK-İŞ tarafından yapılan açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının sonuçlarına göre kasım ayında yoksulluk sınırı 66 bin 976 lira olarak belirlendi. Bu veri üzerinden hesaplandığında DİSK’in asgari ücret talebi yaklaşık 33 bin 500 lira olarak öne çıktı.
Asgari Ücrette Olası Senaryolar
2025 yılına yaklaşırken açlık ve yoksulluk sınırı altında yaşayan milyonlarca asgari ücretli, maaşlarına yüksek bir zam bekliyor. Patronlar ve ekonomi yönetimi ise beklenen enflasyon oranında bir artış yapılmasını istiyor. Merkez Bankası’nın 2025 yılı için yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 21 seviyesinde bulunuyor. Eğer patronların düşük zam talebi kabul edilirse ve yüzde 21 zam yapılırsa, mevcut asgari ücret 17 bin 2 lira olarak uygulanan 20 bin 572 liraya yükselecek. Öte yandan, TÜİK’in açıkladığı kasım ayı enflasyon rakamlarına göre yıllık enflasyon yüzde 47,09 olarak gerçekleşti. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefi ise yüzde 44 seviyesindedir. Eğer asgari ücrete Merkez Bankası’nın yüzde 44’lük hedefi doğrultusunda artırılırsa, asgari ücret 24 bin 483 lira olacaktır. Ayrıca, birçok yabancı banka ve kuruluşun önerdiği gerçekleşen ve beklenen enflasyonun ortalaması alınarak belirlenen bir oran ile artışın yüzde 25-30 arasında olması bekleniyor.
Asgari ücret için pek çok farklı senaryo kuruluyor. Olası asgari ücret zam oranları ve yeni ücretler şu şekildedir:
- Yüzde 20 zam: 20 bin 402,40 TL
- Yüzde 25 zam: 21 bin 252,50 TL
- Yüzde 30 zam: 22 bin 102,60 TL
- Yüzde 35 zam: 22 bin 952,70 TL
- Yüzde 40 zam: 23 bin 802,80 TL
- Yüzde 45 zam: 24 bin 652,90 TL
- Yüzde 50 zam: 25 bin 503 TL
Asgari Ücret Nasıl Belirleniyor?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere toplam 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirlemektedir. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme faaliyetleri çerçevesinde aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanmaktadır. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanarak oy çokluğuyla karar almaktadır. Oyların eşitliği durumunda ise başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilmektedir.
Mevcut Asgari Ücret
Mevcut asgari ücret, brüt olarak aylık 20 bin 2 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net olarak 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak uygulanmaktadır. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 23 bin 502 lira 94 kuruş olarak hesaplanmaktadır. Bunun 20 bin 2 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 3 bin 100 lira 39 kuruşunu sosyal güvenlik primi ve 400 lira 5 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturmaktadır.
