Asgari Ücretin Alım Gücündeki Düşüş
Temmuz ayında ara zam yapılmayan asgari ücretin alım gücü, yılın başından bu yana geçen 10 ayda 4 bin 838 lira eriyerek 12 bin 164 liraya geriledi. Bu düşüş, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon oranının çarşı ve pazardaki gerçek durumu yansıtmamasıyla daha da belirginleşti. Asgari ücretteki erime, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) hesapladığı enflasyona göre 11 bin 482 liraya, Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise 7 bin 3 lira kayıpla 9 bin 999 liraya düştü.
En düşük emekli aylığı da TÜİK’in enflasyon hesabı doğrultusunda 12 bin 500 liradan 4 ayda 11 bin 155 liraya geriledi. Bu durum, emeklilerin de ciddi bir alım gücü kaybı yaşadığını gösteriyor.
Yüzde 39’luk Kayıp
2025 yılında uygulanacak asgari ücret görüşmeleri aralık ayında yapılacak. Hükümet, asgari ücretlilerle, asgari ücrete yakın gelirlerle geçim savaşı veren milyonlarca sabit gelirlinin bu yıl yaşadığı reel kaybı göz ardı ederek, 2025’in enflasyon tahminlerine göre zam yapmayı planlıyor. Zam için sürekli gündeme getirilen oran ise yüzde 25-30 civarında. Ancak Cumhurbaşkanlığı’nın yayımladığı 2025 Yılı Programı’nda, net ele geçen asgari ücretin 2024 yılı itibarıyla yüzde 5.3 reel kayba uğradığı belirtiliyor.
Alım gücü üzerinden yapılan hesaplamalar, yılın başında 17 bin 2 lira olan asgari ücretin TÜİK hesaplamalarına göre yüzde 39.77 oranında eriyerek 12 bin 164 liraya düştüğünü ortaya koyuyor. Temmuz ayında 12 bin 500 lira olarak belirlenen en düşük emekli aylığının alım gücü de 4 ayda TÜİK’in enflasyonuna göre 1.345 lira azalarak 11 bin 155 liraya düştü. En düşük emekli aylığındaki erime, İTO’ya göre 1.592 lira, ENAG’ın hesapladığı enflasyona göre ise 2 bin 243 liraya kadar ulaştı. ENAG’ın hesapları, asgari ücretin alım gücünün 9 bin 999 lira olduğunu göstermektedir.
Çalışanın Maaşındaki Erime Yüzde 70’i Buldu
TÜİK’in resmi enflasyonuna göre, temmuz ayında 42 bin 750 lira olan üniversite mezunu devlet memuru maaşının bugünkü alım gücü 37 bin 989 liraya gerilerken, temmuzda 41 bin 844 lira olan öğretmen maaşı 37 bin 341 liraya, profesör maaşı ise 83 bin 457 liradan 74 bin 475 liraya düştü. Temmuz ayında tüm çalışanların maaş ve aylıklarındaki 4 aylık erime yüzde 12.06 oldu. Yılın başında zam alıp temmuzu zamsız geçiren milyonlarca özel sektör çalışanının maaşındaki erime ise TÜİK’e göre yüzde 39.77, ENAG’a göre ise yüzde 70.03’e ulaştı.
