ABD Senatosu Geçici Bütçe Tasarısını Onayladı
ABD Senatosu, federal hükümetin kapanmasını önleyecek geçici bütçe tasarısını onayladı. Bu tasarı, federal hükümete 14 Mart’a kadar finansman sağlanmasını öngörüyor. Tasarı, Temsilciler Meclisi’nde 34’e karşı 366 oyla geçtikten sonra Senatoda oylamaya sunuldu. Senato’daki oylamada, 11 “hayır” oyuna karşılık 85 “evet” oyu ile kabul edilen tasarı, hükümet kurumlarına sağlanacak finansmanın yanı sıra afet yardımı için 100 milyar dolar ve çiftçilere yönelik destek için 10 milyar dolarlık kaynak da içeriyor.
Tasarıda, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın talep ettiği borç limitinin yükseltilmesine ilişkin herhangi bir hüküm yer almadı. Cuma gece yarısına kadar mevcut geçici bütçenin süresinin dolmasından kısa bir süre sonra Senatodan geçen tasarı, yasalaşması için Başkan Joe Biden’ın imzasına sunulacak. Bütçe tasarısının yerel saatle gece yarısından sonra geçmesine karşın Biden tarafından onaylanması beklendiği için hükümetin kapanma riski bertaraf edilmiş oldu.
Trump’ın Muhalefeti Bütçe Müzakerelerinde Krize Neden Olmuştu
ABD Kongresi, 1 Ekim’de başlayan 2025 mali yılında hükümetin finansman yetersizliği nedeniyle kapanmasını önlemeye yönelik ilk geçici bütçe tasarısını eylül ayında onaylamıştı. ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanarak yürürlüğe giren geçici bütçe ile 20 Aralık’a kadar hükümete finansman sağlanması öngörülmüştü. Bu tarihe sayılı günler kala Cumhuriyetçiler ve Demokratlar, hükümete mart ayına kadar finansman sağlanmasını öngören bütçe tasarısı üzerinde hafta başında uzlaşmaya varmıştı. Ancak Trump, üzerinde uzlaşılan geçici bütçe tasarısını “saçma ve olağanüstü şekilde pahalı” olarak nitelendirerek karşı çıkmış ve Kongre üyelerine tasarıyı reddetme çağrısında bulunmuştu.
Bütçe tasarısını ilk eleştiren isimlerden biri, Trump’ın Hükümet Verimliliği Departmanı’na liderlik etmesi için görevlendirdiği Elon Musk olmuştu. Musk, “Trump’ın göreve başlayacağı 20 Ocak’a kadar Kongreden hiçbir yasa tasarısı geçmemeli.” ifadesini kullanmıştı. Trump’ın muhalefeti üzerine Kongre’deki bütçe müzakereleri yoğunlaşırken, hükümete mart ayına kadar finansman sağlanmasını ve borçlanma limitinin 2 yıl boyunca askıya alınmasını öngören tasarı oylamaya sunulmuştu. Seçilmiş başkan Trump’ın da destek verdiği bu tasarı, perşembe akşamı ABD Temsilciler Meclisi’nde reddedilmişti. Tasarı, Demokratlar ve bazı Cumhuriyetçiler tarafından da kabul görmemişti.
Federal Hükümetin Kapanması Ne Anlama Geliyor?
Amerikan kanunlarına göre Kongre, her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın bütçesini zamanında onaylayamazsa, bu tarihe kadar geçen sürenin geçici bütçelerle kapatılması gerekmektedir. Bütçenin onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalıyor. Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktorlar ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor.
“Hayati personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor. Bu durum, federal hükümetin kapanmasının sonuçları açısından büyük önem taşıyor ve kamu hizmetlerinin sürekliliği açısından endişelere yol açabiliyor.
