Geçim Sıkıntısı ve Bireysel İflas Riski
Ülkemizde geçim sıkıntısı çeken bireylerin, banka kredileri ve kredi kartlarıyla borçlarını ödemeye çalıştığı günümüzde, bireysel iflas olasılığı endişe verici bir seviyeye ulaşmıştır. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre, bankalara olan borçlu sayısı 40.9 milyona ulaşırken, bu kişilerin toplam borç miktarı 3.4 trilyon lirayı aşmıştır. Yüksek enflasyon ve ekonomik belirsizlikler, bireylerin bu borçları nasıl ödeyeceği konusunda kaygı yaratmaktadır. Ayrıca, 3.8 milyon kişinin borçları nedeniyle yasal takip sürecine girdiği bildirilmektedir.
2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı %39 oranında artarak 1 milyon 213 bin kişiye ulaşmıştır. Böylece, 2024 yılı Ağustos ayı itibarıyla bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödemeyen ve borcu devam eden kişilerin sayısı 3 milyon 847 bin 492’ye çıkmıştır.
Yapılandırma Çabaları ve Mali Yükler
Bu hızlı artış, ekonomi yönetimini harekete geçirmiş ve kredi ile kart borçlarına yönelik bir yapılandırma paketi devreye alınmıştır. Ancak bu yapılandırmanın yüksek faiz maliyetleri, vatandaşlar üzerinde ciddi bir borç yükü oluşturmaktadır. Bankacılar, önümüzdeki dönemde borcunu geciktiren ve yapılandırmadan faydalanmak isteyenlerin sayısında artış olacağını öngörmektedir.
TBB verilerine göre, bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı Ağustos ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %46 oranında yükselmiştir. 2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde, bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı 899 bin, bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı ise 737 bin olarak kaydedilmiştir.
Batık Krediler ve Artan Borç Miktarları
Borçlu sayısının artmasıyla birlikte, ‘batık’ borç bakiyeleri de ciddi bir seviyeye ulaşmıştır. TBB verilerine göre, Ağustos 2024 itibarıyla bireysel kredi kartlarını da içeren bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacaklar, bir önceki yıl aynı döneme göre %126 artışla 96 milyar TL olmuştur. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre ise, 27 Eylül itibarıyla ticari kredileri de kapsayan takipteki kredi tutarı, bir yılda 92.6 milyar liralık (yüzde 180) dev bir artışla 260 milyar 898 milyon liraya ulaşmıştır.
