Ekonomideki Soğuma ve Tüketici Harcamaları
Yerel seçimlerin ardından hızlanan ekonomik aktiviteleri soğutma önlemleri, reel piyasada ve tüketici harcamalarında belirgin etkilerini göstermeye başladı. Ticaret hacmi, pandemi dönemine benzer bir düzeye geri dönerken, perakende sektöründe de belirgin bir yavaşlama gözlemlendi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Temmuz 2024 dönemine ait Ticaret Satış Hacim Endeksi verilerine göre, mart ayından bu yana düşüş trendinde olan endeks, temmuzda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.4 oranında azaldı.
Tüketicinin Harcama Eğilimleri
Böylece, ticari satışlardaki bu düşüş, pandemi dönemi olan Mayıs 2020’den bu yana en sert daralma olarak kaydedildi. Ticaret satış hacmi, temmuz ayında bir önceki aya göre de yüzde 0.6 oranında geriledi. Aynı dönemde motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımındaki satış hacmi yüzde 1.4 azaldı; toptan ticaret satış hacminde ise yüzde 1’lik bir düşüş yaşandı.
Tüketim harcamalarının seyrini gösteren perakende satış hacminde, ekonomide uygulanan sıkı para politikalarının ardından ciddi bir ivme kaybı meydana geldi. Yıllık bazda yüzde 5.4’lük bir artış kaydedilmesine rağmen, aylık bazda sadece yüzde 0.8’lik bir artışla son dönemlerin en yavaş büyüme oranı gerçekleşti. Haziran ayında ise, aylık bazda yüzde 1.7, yıllık bazda ise yüzde 8.6’lık bir artış yaşanmıştı.
Alt Kategorilerdeki Gelişmeler
- Gıda, içecek ve tütün ürünlerinde yıllık artış yüzde 7.7 olarak gerçekleşirken, aylık bazda ise sadece yüzde 0.2’lik bir artış gözlemlendi.
- Elektrikli eşya ve mobilya kategorisinde yıllık düşüş oranı yüzde 11’i aşarken, temmuzdaki düşüş ise yüzde 1 olarak kaydedildi.
- Perakende sektöründe aylık bazda en fazla düşüş otomotiv yakıtında yaşandı ve bu düşüş oranı yüzde 3.7 oldu.
Bu veriler, tüketici harcamalarının ve ticaretin gidişatına dair önemli ipuçları sunmakta, ekonomik belirsizliklerin etkilerini de gözler önüne sermektedir.
