Çin’in Nükleer Savaş Gemisi Prototipi
Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen derinlemesine analizler, Pekin’in uçak gemisi büyüklüğünde bir savaş gemisine entegre edilecek nükleer sistemler üzerinde çalıştığını doğrulamaktadır. Sichuan eyaletinde, Leshan yakınlarındaki dağlık alanlarda inşa edilen yeni reaktör prototipi, Çin’in küresel deniz gücü olma hedefini ve deniz yeteneklerini geliştirme konusundaki kararlılığını gözler önüne seriyor.
(Planet Labs’dan elde edilen görüntü)
Deniz Gücünün Gelişimi
“Kıyı Sularının Çok Ötesinde Operasyon Yapabilecek” ifadesi, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması (PLAN) için son derece önemlidir. PLAN, gemi sayısı bakımından dünya genelinde en büyük filo haline gelmişken, modernizasyon süreci de hızla devam etmektedir. Nükleer enerjiyle çalışan uçak gemileri filosuna eklemesi, Çin’in kıyı sularının çok ötesinde operasyon gerçekleştirme kabiliyetini büyük ölçüde artıracaktır. Nükleer güçle çalışan bu gemiler, yakıt ikmali gerektirmeden daha uzun süre denizde kalabilme yeteneğine sahip olmaları dolayısıyla, operasyonel dayanıklılık avantajı sunmakta; daha fazla esneklik, silah ve uçak yakıtı için daha geniş alan imkanı sağlamaktadır.
Mevcut durumda, sadece ABD ve Fransa nükleer güçle çalışan uçak gemilerine sahipken, ABD’nin filosunda 11 uçak gemisi bulunmaktadır. Pentagon, Çin’in modernizasyon çabalarına dair endişelerini dile getirerek, Kongre’ye sunduğu son raporda, Çin donanmasının daha uzak mesafelerde faaliyet göstermesi için “artan taleplere” odaklandığını belirtmiştir.
Fujian: Yeni Bir Dönemin Habercisi
Çin’in mevcut uçak gemisi filosu, en son 2022’de suya indirilen Type 003 Fujian dahil olmak üzere üç gemiden oluşmaktadır. Önceki modeller, Sovyet tasarımlarına dayalı iken, Fujian, Çin’in ilk yerli tasarım taşıyıcısı olma özelliği taşımaktadır. ABD taşıyıcılarında bulunan elektromanyetik mancınık sistemlerine sahip olan Fujian, konvansiyonel güçle çalıştığı için, nükleer güçle çalışan benzerlerine kıyasla operasyonel dayanıklılığı sınırlıdır. Fujian’ın son deniz denemeleri, Çin’in askeri hedefleri açısından bir kilometre taşını temsil etmesine rağmen, geminin tam olarak devreye girmeden önce daha fazla testten geçmesi beklenmektedir.
İnşaat Gürültüsünden Kaynaklanan Endişeler
“Çinliler İnşaat Gürültüsünden Rahatsız Oldu” başlığı altında, Middlebury ekibinin Leshan bölgesindeki araştırmaları başlangıçta, nükleer silahlar için malzeme üreten bir tesis olabileceği yönünde şüpheler taşımaktaydı. Uydu görüntüleri, kamu kayıtları, proje ihale belgeleri, personel dosyaları, çevre raporları ve yerel halkın inşaat gürültüsüyle ilgili şikayetlerini inceleyen araştırmacılar, Chengdu’nun 70 mil güneybatısında yer alan Mucheng ilçesinde inşa edilmekte olan bir prototip deniz reaktörü tespit ettiler. Bu yeni reaktör, Base 909 olarak bilinen bir alanda yer almakta ve Çin Nükleer Enerji Enstitüsü tarafından işletilmektedir. Reaktör, “ulusal savunma tanımı” altında sınıflandırılmaktadır.
