Sırbistan’da Lityum Çıkarma Projesine Karşı Gösteriler
Sırbistan Çevre Örgütleri İttifakı (SEOS) tarafından düzenlenen büyük bir gösteri, İngiltere-Avustralya merkezli metal ve madencilik şirketi Rio Tinto’nun Loznica’da yürüttüğü lityum çıkarma projesine karşı protesto amacıyla gerçekleştirildi. Gösteri, Belgrad’daki Terazije Meydanı’nda yapıldı ve binden fazla çevreci aktivist ile muhaliflerin katılımıyla dikkat çekti.
Göstericiler, “Sağlıklı bir çevre hakkı”, “Kazmayacaksın” ve “Rio Tinto’ya karşı” yazılı dövizler açarak, projeye karşı olan tepkilerini dile getirdiler. Terazije Meydanı’nda yapılan açıklamaların ardından, katılımcılar Gezala Köprüsü’ne doğru yürüyüşe geçti. Burada iki gruba ayrılan göstericiler, şehirdeki iki tren istasyonuna girdi ve tren rayları üzerinde toplanarak trafiği felç etti. Ayrıca, şehirdeki bazı yolları da kapatarak, trafik akışını engellediler.
Gözlemciler, eylemcilerin geceyi tren istasyonlarında ve şehrin diğer bölgelerinde geçireceğini ve sabah saatlerinde gösterilerine devam edeceğini ifade etti. Sırbistan İçişleri Bakanlığı, gösteriye katılanların sayısının 20 binden fazla olduğunu belirtti. Bakanlık, tren istasyonlarına giren eylemciler hakkında “kamu düzeni ve huzurunu ihlal ettikleri” gerekçesiyle suç duyurusunda bulunulacağını açıkladı. Açıklamada, “Göstericiler, kamu düzenini bozarak uluslararası trafiği bloke etti ve vatandaşların güvenliğini tehlikeye attı” ifadesine yer verildi.
Bu arada, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 19 Temmuz’da Belgrad’da, ham madde, elektrikli araçlar ve elektrikli araçların batarya üretimi konusunda stratejik bir mutabakat zaptı anlaşması imzalamıştı. Vucic, 2 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, dünyadaki en iyi uzmanların görüşleri alınmadan herhangi bir lityum çıkarma işleminin gerçekleştirilmeyeceğini vurguladı. Sırbistan’da halk, bu projeye karşı uzun yıllardır belirli aralıklarla gösteriler düzenlemekte ve tepkilerini ortaya koymaktadır. Rio Tinto, Loznica’daki lityum madeni rezervlerini 2004 yılında keşfetmişti.
